________________
૩૮ -
• વિશ્વો દ્વારા શ્રી મહાવીર નિલ છન કર્મ–બળદ-ઘોડા આદિને નિલંછન કરવાનો વાતકી,
વ્યાપાર જન ન જ કરે. દવ:–જંગલમાં અગ્નિદાહ દે. આ કાર્ય સાચા શ્રાવકનું છે જ નહિ શેલણકર્મ-તળાવ-સાવર આદિનું પાણી સૂકાવવું. શ્રાવકને આ
ધ ન છાજે. બસતી પિષણ-રમત-ગમત માટે કૂતરા, બિલાડા, પોપટ આદિનું.
પાળવું જનને અણછાજતું ગણાય. ભક્ષ્યાભર્યાનું પ્રજન:––ભક્ષ્યાભઢ્યને જે ઝીણો વિચાર જૈન શાસ્ત્રમાં નજરે પડે છે તેની પાછળ ઘણા હેતુઓ રહેલા છે તે હેતુઓ શારીરિક વિજ્ઞાન સાથે ગાઢ સંબંધ ધરાવે છે. જનની શારીરિકશક્તિ સુંદર રીતે જળવાઈ રહે, તેથી કેવળ જૈન દર્શનને નહિ, પરતુ વિશ્વ સાથે ગાઢ સંપર્ક ધરાવતા પ્રત્યેક જીવને લાભ છે, જૈનનું જીવન તેની માલિકીનું હેવા કરતાં, આખા વિશ્વના તે ઉપર હકક છે. જેનનું જીવન પવિત્ર અને સંસ્કારમય રહે, તેથી વિશ્વને જ લાભ છે. તે લાભ અન્ય દર્શનીય માનવેના જીવનની અપેક્ષાએ અનેક ગણો છે. જનના અધ્યાત્મમય પવિત્ર સંસ્કારને જીવંત રાખવાની ગણત્રીએ જ જૈન શાસ્ત્રકારોએ તેને માટે ઘણું વસ્તુઓને ત્યાગ જરૂરી ફરમાવેલ છે તેમાં જીવહિંસા પ્રધાનપણે હાવા કરતાં, વિશ્વસ્નેહ પ્રથમ છે. વિશ્વની અમૂલ્ય સંસ્કાર લક્ષ્મી તે જેન. જે તેના સંસ્કાર સદા નિર્મળ અને સુદઢ રહે તો વિશ્વની પ્રજાઓના જીવનને તેથી લાભ થાય અને જન જે મન ફાવે તે રીતે તે તે વિશ્વનું જળવાતું સંસ્કારબળ તૂટી પડે. સંસ્કારની શુદ્ધિ અને ટકાવને માટે જેને જેમ બને તેમ ઉચ્ચ પ્રકારનું જીવન જીવવું જોઈએ અને તેવા
જીવનને માટે આવશ્યક નીતિનિયમે તેણે પાળવા જ જોઈએ. [, આજના અભ્યાસી વિવેચકો આ બાબતમાં એમ દલીલ કરી શકે
, " ભિન્ન ભિન્ન પ્રકારની વનસ્પતિના ત્યાગથી સંસ્કારની નિર્મળતા.