________________
વૃથા ઉપદેશ
૩૫
સાગરના સફરી છીએ. ચહાના દરિયાની અંદર ઊભા રહીને તે પીનારા છીએ નિયમ વડે જે મુક્તિ મળે છે, તે વગર નિયમે નજ મળે, નિયમ વિના વપરાતી વસ્તુ, વિશ્વમાં વર્તતા નિજના ગુણવગુણમાં તેના -વાપરનારને લપેટે જ.
સવારના પહોરમાં ઊઠીને જ આખા દિવસમાં વાપરવાની, વર્તુએના ઉક્ત ચૌદ નિયમ ધારણ કરવાથી, મન, વિવની અંદર આવેલી વસ્તુઓમાંથી મુકત થાય અને ધારેલી વસ્તુઓના એક નાના વર્તુળસાંજ ફરતું થાય, પણ ત્યાં તેને ફરવું ન ગમે; કારણ કે તે તો તેને મળનારી વસ્તુઓ જ છે. એટલે તે હતાશ થાય અને તે દહાડે નિયમના બળથી “મન માર્યું જાય. નિયમધારીને આખરી વિજય થાય. કેવળ આધ્યાત્મિક દષ્ટિ ઉપરાંત, નિયમ પ્રમાણે વર્તવાથી શારીરિક અને આર્થિક લાભ પણ ઘણું છે. જેના દર્શને જે-જે નિયમે - ઘડયા છે, તેમને એક પણ એક પક્ષી નથી. તેની રચના ધણી સૂક્ષ્મ છે. જેના દર્શન સંસારીને પણ બને તે હમેશા ઉકાળેલું પાણી પીવાનું કહે છે. કારણ–તેથી લેહીનું બંધારણ સક્ષમ અને ટકાઉ ચાય, તેમજ ગમે તેવા ભય કર ચેપી રોગના હુમલા સામે ટકી શકાય. ' શરીરવિજ્ઞાન અને અધ્યાત્મ ઉભયની વચ્ચે પુલ સ્વરૂપે ઊભતું જૈનદર્શન વિશ્વનું કલ્યાણ-પ્રકરણ છે. જેને પઢવાથી–સાંભળવાથી કે અનુસરવાથી જીવમાત્રનું કલ્યાણ થાય છે.]
(૮) અનર્થ દડ વિરમણ વ્રત–જેનાથી નિરર્થક પાપ લાગે એવું કાર્ય ન કરવું. જ્યાં હિંસાનું કાર્ય થતું હોય ત્યાં જોવા ન જવું. બને ત્યાં સુધી નાટક-ચેટક, પાડાઓની લડાઈ, તેતરની લડાઈ આદિ જેવા ન જવું. કોઈ જીવને હિંસા થાય એવું હથિયાર બીજાને ન આપવું.
(૯) સામાયિક વ્રત–સામાયિક એટલે એકાસને અડતાળસ મિનિટ સુધી બેસવું. બેસવું એમ નહિ, પણ બેસીને વિશ્વના જીવની સાથે નેહ બંધિવા, સમભાવ, સુમર્દષ્ટિ કેળવવી. સામાચિક વ્રતને નિયમ આત્માને બેલતો કરે છે.
