________________
૩૨
વિશ્વોદ્ધારક શ્રી મહાવીર
તિદાસના માધારે મહારાજા શ્રેણિક નાગવ’શીય મહારાજા પ્રસેનજિતના પુત્ર તથા સમ્રાટ કાણિકના પિતા થતા હતા. મગધની પાટનગરી રાજગૃહીમાં તેમની રાજ્ય કચેરીએ હતી, મા‚વચે જ શ્રેણિકની પ્રતિભા અને મુણરશ્મિએથી ઝળકતી તેના ભાવિ રાજવિપદની આગાહી કરતી હતી પ્રાર'ભમાં રાજા શ્રેણિકના માનસપટે બૌદ્ધધર્માંની છાપ પડેલી, પણ પાછળથી પેાતાની પટરાણી ચેલણાની અસરથી તે જૈન બનેલા તેમજ ત્યાગમૂર્તિ જૈન સાધુ અનાથી મુનિના સરળ ઉપદેશથી જૈનધમ પ્રત્યેની તેમની લાઞણીએ દૃઢ ખનેલી. જૈન બન્યા પછી શ્રેણિકૅ જૈનધર્મના સિદ્ધાસને વ્યાપક પ્રચાર કરવા માંડયે. તેના પાટવી પુત્ર અને મહામંત્રી અભયકુમારે જનધર્મીનાં પ્રતીને અનાર્ય ભૂમિમાં પણ પાઠવવાં માંડયું. અનાય દેશાન્તત આકુમારને તેણે તી પતિની પ્રતિમા માલેલી. જેથી અના ભૂમિમાં વસતા તે કુમારને ભારતભૂમિ પર પગ માડવાનું તેમજ તેની ઉજ્જવળ સંસ્કૃતિનાં દર્શન કરવાનું દિલ થયેલું તે તે ગમે તે ભેગે ભારતમાં આવીને સાધુ બનેલા, ૠગવાન મહાવીર પાસે તેમણે દીક્ષા લીધેલી. સમ્રાટ શ્રેણિક ભગવાન
મહાવીરના અનન્ય ઉપાસક હંતા પેાતાના મનની સઘળી વાતા “તે પ્રભુ મહાવીરને કહેતા તે તેનું સમાધાન પામી શાન્તિ અનુભવતા. - સમ્રાટ શ્રેણિકમાં શ્રી મહાવીર પ્રત્યેની ભકિતને અખંડ નિર્મળ ઝરા વહેતા હતા. નિત્ય પ્રભાતે સાનાના ૧૦૮ અક્ષત (ચત્ર) વડે તે, સ્વસ્તિક રચીને પ્રભુ મહાવીરનો દિશામાં વંદન કરતા હતા. આવી ઉત્કૃષ્ટ પ્રકારની ભકિત વડે જ તેણે તીર્થંકર નામકમ ઉપાર્જન કર્યું. રાજા શ્રેણિકની પ્રભુ મહાવીર પ્રત્યેની અગાધ ભક્તિની અસર તેના આખાયે રાજકુટુમ્બ પર પડી હતી ને તેથી તેની કેટલીએ રાણીઓ તેમજ રાજકુમારીએ તેની હાજરીમાં જ ભગવાન મહાવીર પાસે દીક્ષા ’ગીકાર કરી, સસાર-ધમ વ્યાપ્યા હતા. રાન
