________________
- ચંપાપુરીનું સ્થાન મતલબ કે પ્રિયદર્શી પોતે જન સમ્રાટ હતો. હવે જ્યારે તેણે ચેકસ સ્થાનેજ શિલાલેખો અને સ્થંભલેખો કોતરાવ્યા છે, ત્યારે તે સ્થળોની પસંદગી માટે, તેમ અમુક સ્થાને તેણે હરિતની આકૃતિકતરી છે તે માટે, સબળ કારણ તો હોવું જ જોઈએ આ મુદ્રાઓનું સમીકરણ કરતાં વર્તમાન ચોવીસીના સર્વ તીર્થકર મહારાજની નિર્વાણભૂમિ ઉપર તેણે મોટા લે છેતરીને હસ્તિની આકૃતિ તેણે પિતાના હસ્તાક્ષર તરીકે મૂક્યાનું ગણવું પડે છે. તેથી ફલિત થાય છે કે જેમ પ્રિયદર્શના કાસી લેખના સ્થાને શ્રી અષ્ટાપદની તળેટી, ધૌલી જાગૌડાના લેખને સ્થાને શ્રી સમેત શિખરજીની તળેટી અને જુનાગઢના લેખને સ્થાને શ્રી રેવતાચળ-ગિરનારની તળેટી પ્રાચીન સમયે આવી હતી, ' તેમ મુખ્ય પ્રાતમાં રૂપનાથ લેખના સ્થાને અંગ દેશની ચંપાનગરી કે તેની પાસેના જે પર્વત ઉપર બારમા તીર્થપતિ શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામી નિર્વાણ પામ્યા હતા તેની તળેટી હોવી જોઇએ. (યાદ રાખવાનું છે કે અંગદેશ અને ચંપાપુરીનાં સ્થાન મધ્ય પ્રાન્તમાં હોવાનું આપણે આ લેખમાં સાબિત કરી રહ્યા છીએ. અને આ પ્રાન્તમાં રૂ૫નાથ સિવાય સમ્રાટ પ્રિયદર્શીને કઈ શિલાલેખ નથી તેથી રૂ૫નાથને જ ચંપાનગરીના સ્થાન તરીકે લેખો રહે છે. વળી જનરલ કનિંગહામે પણ, જાહેર કર્યું છે કે જબલપુરની પાસે પ્રાચીન કાળમાં અતિ મહત્ત્વની કેઇ નગરી હોય, કે જેના અવશેષો બારેક માઈલના વિસ્તારમાં નજરે _ચઢે છે.).
ત્યારે ખરી ચંપા મધ્ય પ્રાન્તમાં હોવા છતાં તે ભાગલપુરમાં હોવાની વર્તમાન માન્યતા શી રીતે ઉદ્ભવી ? ઇ. સ. સાતમા સકામાં હિંદની યાત્રાએ આવેલ પ્રસિદ્ધ ચીનાઈ યાત્રિક હ્યુએનસગે પોતે જોયેલા વિવિધ પ્રદેશોનુ સ્વભાષામાં વર્ણન કર્યું છે. જેના અનેક ભાષાઓમાં અનુવાદ પણ થયા છે. એવો એક અનુવાદ રેવન્ડ એસ. બીલ નામના વિધાને કરી, રેકર્ડ ઓફ ધી વેસ્ટર્ન વર્ડ'નામે બે અંગ્રેજી ગ્રામ