________________
૨૮
વિશ્વોદ્ધારક શ્રી મહાવીર માર્ગે જતાં આપણને એક અંધ માનવી મળે, તે માનવીને જોતાં જ ખરી રીતે આપણું દિલ દવવું જોઈએ. આપણામાં કરૂણારસ પ્રગટવો જોઈએ; કારણકે દયા-સ્નેહ એવો અજબ ગુણ છે, કે જે પરમાં આપણને નિરખે છે, આપણામાં પરને નિહાળે છે.
(૩૨) આર્ય નર-નારીની આકૃતિ-સ્વભાવ વિગેરે શાન્ત હાય, ગંભીર હેય, ક્રુરતા રહિત હેય. ગાંભીર્ય અને શાંતિ જીવનની - ગુપ્ત શકિતઓને ખીલવે.
' (૩૩) પાપકાર કરવામાં–બીજાનું ભલું કરવામાં પુરૂષાથી બનવું–એમાં પાછા ન પડવું. પિતાનું ભૂડું થતું કેઈનેય ગમતું નથી. પણ જ્યારે પરનું ભંડેય જોયું ન જાય ત્યારે જ ખરો આર્યધર્મ (આત્મધર્મ ) જાળ ગણાય. આજે પરોપકાર જેવી વાત જ નથી રહી દરેકના દિલ રંક થતાં જાય છે હાઈસ્કુલ કે કોલેજમાં ભણતા આજના વિદ્યાર્થી, વિદ્યાર્થીનીઓએ પરોપકારનો જે અર્થ ટ્રકાવ્યો છે તે જોતાં તે હસવું જ આવે છે. એકબીજાને જરૂર હોયને
કાગળ કે પેન્સીલ આપે, તો પણ સામેથી “આભાર” ( thanks ) - ને વરસાદ વરસે. એકબીજાની ફરજ બજાવે ત્યાં વળી આભાર કેવો?
(૩૪) અંતરંગ-અંતરના છ શત્રુઓ-ક્રોધ, માન, માયા, • લેભ, હર્ષ અને કામ–એને ત્યાગ કરવામાં–એનું દમન કરવામાં
એને પાતળા કરવામાં હમેશા તત્પર રહેવું. આ છ અવગુણે માનવ પ્રાણીના મહાન શત્રુઓ છે. જે એમને આધીન થાય છે, તેને તો
સત્યાનાશ જ નીકળી જાય છે. આ મહાન શત્રુઓ ઉપર વિજય - મેળવવાને સરળ રસ્તે ઈન્દ્રિયે, મન અને બુદ્ધિને સમતલ
કરવામાં છે. જે એક એક ઈન્દ્રિયના મૂળ હાર નીચે આત્મવેલી વવાય - તો ઇન્દ્રિયન બાશ સ્વભાવ બદલવા માટે, અને આત્માના ગુણધર્મો
પ્રગટવા માંડે પણ જયાં સુધી શરીરમાં આત્મા કરતાં ઈન્દ્ર–મન
