________________
-
-
-
-
- વિશ્વોદ્ધારક શ્રી મહાવીર ટેકે છે, જ્યારે સત્ય માન્યતાનુંસાર ભગવાન વાણિજ્યગ્રામથી વિહાર કરીને રાજગૃહમાં પધારેલા ને ત્યાં કામદેવને શ્રમણોપાસક બનાવી ચેમાસું ત્યાં ગાળી ચંપાર તરફ ગયેલા.
વાણિજ્યગ્રામ અને ચંપા વચ્ચેનું અંતર લગભગ ૫૦૦–પર૫ સાઈલનું ગણાય. અને ચંપાથી વીતભય નગરનું અંતર ૮૦૦ માઈલનું ગણાય. જ્યારે વાણિજ્યગ્રામથી રાજગૃહી દક્ષિણ દિશાએ કેવળ ૮૦-૧૦૦ માઈલ હોવાથી ત્યાં પ્રથમ જઇને શાસ્ત્રોક્ત કથન પ્રમાણે કામદેવ શ્રાવકને શ્રમણોપાસક બનાવી, ચંપાનગરીએ ગયા છે ને ત્યાંથી જ સીધા પશ્ચિમે વીતભય નગરે વિહર્યા છે. આ સર્વ યાચિત સમજવા માટે ટીકા નં. ૨ જુએ. -
(૫) વીતભયનગરથી પ્રભુ મહાવીરે પોતાના કેન્દ્રો તરફ • વિહાર કરેલો. ગરમીને કારણે માર્ગમાં તેઓના અનેક શ્રમણ શિષ્યને સુધા-તૃષાની પીડા ભોગવવી પડેલી. એ ઉપરથી માલમ પડે છે કે ભગવાને ઉનાળો બેસતાં જ વીતભયથી વિહાર કર્યો હશે અને ચોમાસું બેસતાં પહેલાં પોતાના નજીકના કેન્દ્રમાં પહોંચી ગયા હશે. નજીકનું કેન્દ્ર વાણિજ્યગ્રામ ગણાય. એટલે દીર્ધ સફરને અંતે તેમણે ત્યાં જ સ્થિરતા કરી હોવી જોઈએ. દેશ અને તેની રાજધાની ચંપાનું સ્થાન આ શાકત કથન પ્રમાણે કાશીની દક્ષિણે લેવામાં આવે તો સર્વ શ્રમનું નિવારણ આપોઆપ થઈ જાય છે. ૨ ચંપાના સ્થાન વિષે ઉપરનું ટીપ્પણુ ? જુઓ.
વીતભયનગર તે સિંધ દેશનું પાટનગર છે. અને સિંધપતિ રાજા ઉદયનને શ્રી મહાવીર સ્વહસ્તે દીક્ષા આપીને ભર ઉનાળે મરૂ– સ્થાન (મારવાડ) વીધીને સીધોજ અવંતિ અને અંગદેશમાં થઈ વિદેહમાં પ્રવેશ કર્યો છે.
