________________
* શ્રી મહાવીર નિર્વાણું અને નિર્વાણુસંવત નિર્ણય કરીને પહેલું મારું ત્યાજ ગાળ્યું હોવું જોઈએ.
(૨) ચોમાસું ઊતરતા ભગવાન રાજગૃહીથી નીકળીને વિદેહ ભૂમિ તરફ ગયેલા, ત્યાંથી બ્રાહ્મણ, ક્ષત્રિયકુંડમાં ઋષભદત્ત, જમાલિ વિગેરેને દીક્ષા આપી ચોમાસું વૈશાલીમાં કર્યું. જ્યારે કેટલાક ચરિત્રોમાં ભગવાન રાજગૃહીથી સીધા બ્રાહ્મણકુંડ ગયા હોવાનું જણાવવામાં આવ્યું છે. પરંતુ બ્રાહ્મણકુંડ ગામ તો વિશાલીને પાસે બટકે વૈશાલીનું એક પરું માત્ર છે અને વૈશાલી તે વિદેહનું રાજનગર હોવાથી વિદેહ ભૂમિમાં થઈને જ ત્યાં જવાય ને ભુ ગયેલા તેવું કથન પણ સમુચિત જ કહેવાય.
(૩) કેટલાક લેખમાં ભગવાને બ્રાહ્મણકુંડ ગામથી ક્ષત્રિયકુંડ તરફ થઈને કૌશામ્બીમાં અને ત્યાંથી પાછા વાણિજ્યગ્રામ જઇને આનન્દ ગાથાપતિને શ્રમ પાસક બનાવવાની વાત આવે છે. વિદેહથી વત્સદેશ તરફ અને વત્સદેશથી પાછા વિદેહમાં આવ્યા પછી તેમનું ચોમાસું વાણિજ્યગ્રામ (વૈશાલી) માં થયેલું ને એજ આધાર પર ત્રીજું ચોમાસું વાણિજ્યગ્રામમાં થયું હોવાનું લખેલ છે.
(૪) વાણિજ્યગ્રામમાં ચોમાસું ગાળી, ભગવાન શ્રી વીરસ્વામી સીધા ચંપાપુરી તરફ વિચયી હોવાની વાતને ઘણા લેખકોને
૧ આ લેખકે ચ પાનું સ્થાન બંગાળ ઇલાકાના ભાગલપુર જીલ્લામાં આવેલ ચંપાનાળા ગામને લેખે છે તેથી જ આ ભ્રમ ઉત્પન્ન થાય છે. જ્યારે ભગવાન મહાવીરના સમયની ચંપાનું (અંગદેશની રાજધાની) સ્થાન (અશ ) સ્થાનને ત્રિષષ્ઠિ સલાક પુરૂષ ચરિત્ર પર્વ બીજામાં આપેલ તીર્થકર અછત નાથના સમયે થયેલ, ચક્રવર્તી સગર સંબધી આપેલ વર્ણન પ્રમાણે, કાશી શહેરની દક્ષિણે નક્કી થાય છે, જે પ્રદેશને મહાદેશલ તેમજ ચેદિદેશ નામે પણ કેટલેક સમયે ઓળખાવાય છે. એટલે જે અંગ