________________
૨૩૨
વિજોદ્ધારક શ્રી મહાવીર (1) મદ્ય ભાંગ વિગેરે કેફી પીણાં પીવા અને તેમાં જીવન ગાળવું તે પ્રમાદ છે. ' (૨) પંચેન્દ્રિયને સ્પર્શના ભોગપભોગમાં જેટલો કાળ વ્યતીત થાય, તેટલે બધેય પ્રમાદને ચરણે ચઢે.
(૩) ક્રોધ, માન, માયા અને લેભ, એ ચાર કષાયના અધ્યાહારથી; હાસ્ય, રતિ, અતિ, ભય, શોક, દુગચ્છા; તેમજ પુરૂષવેદ, ગ્રીવેદ અને નપુંસદ ભોગવવામાં જેટલો કાળ વીતે એ તમામ પ્રમાદ છે.
(૪) રાજકા–દેશથા-સ્ત્રીકથા ને જનની કથામાં જેટલા . સમય જાય તે પણ પ્રમાદ ગણાય.
(૫) નિદ્રામાં જે કાળ કાઢવો તે પણ પ્રમાદ છે.
સાર -રાત દિવસના ચોવીસ કલાકમાંથી આપણો કેટલેંડ સમય ધર્મકાર્યમાં અને કેટલો પ્રમાદને નામે ચઢતો હશે. ધારો કે આર્યકુલ નબીરે કેફી પીણું ન પીએ, છતાં પંચેન્દ્રિયના વિવિધ વિષચમાં તેને સમય જાય. ચાર કષાય તો સર્વત્ર (અ દર-બહાર) પથરાયેલા પડયા છે. રાજકથા દરેકની જીભે થતી સંભળાય છે ને રાજથા ચાય એટલે દેશ કથા પણ તેમાં આવી જાય. સ્ત્રીકથામાં મોટો સમય વીતતો હશે અને એજનના સ્વાદની વાતો તે “ સુધાશાંતિગૃહો ” ઊઘડતાં થાય જ !
પ્રમાદમાં ગાળેલો સમય આત્માના ઉચ્ચ અધ્યવસાયની સામે મેરો માંડે છે. જે જે પ્રકારના વિષયને લગતા પ્રમાદ સેવાય, નેવાજ પ્રકારનું ધુમ્મસ દિન-રાત આપણી આસપાસ પથરાઈ રહે. માથે મેત છે.” એમ સમજનાર અને રવીકારનાર પ્રમાદમાં સમય ન માને, પણ મૃત્યુને જીતવા માટે તેફાની ઇન્દ્રને જીતે. મતની ચીઠ્ઠી કયારે શ્નાટશે તેની ખબર નથી ! પણ ફાટવાની છે તેની ચોકકસ ખબર છે