________________
-
-
-
-
વિશ્વોદ્ધારક શ્રી મહાવીર બીજા આઠ ગણધર -વ્યક્તાદિ બીજા આઠ પંડિતો પણ નિજનિજની શંકાના સમાધાનાથે મહાસન ઉદ્યાનમાં આવ્યા. સેમીલનું યજ્ઞકાર્ય ત્યાં જ અટકી પડયું. શ્રી મહાવીરે પ્રત્યેકની શંકા ટાળી. - વ્યકત પંડિતના મનમાં, “જગત શૂન્ય હોવાની શંકા હતી. જે શ કા આજે ય ઘણાના મનમાં ઘર કરીને બેઠી છે. આત્માનો અપેક્ષાએ કનક, કામિનીનું સૂચવાતું અનિત્યપણું પંચભૂતના નિષેધને નથી જ આવકારતું. જો જગત મિથ્યા હેય તો તેમાં ગામ, નગર, જંગલ-અરય, સાગર, સરિતા વિગેરેના ભેદનો અર્થ ? પંચ- - ભૂતાના અનસ્તિત્વનો સંશય છેટે છે.
મૌર્ય પુત્રની શક- દેવતાઓની દુનિયા છે કે નહિ પળને માટે માને કે દેવતાઓની દુનિયા નથી, પરંતુ સંસારીજીને સપડતા ભિન્ન ભિન્ન પ્રકારના વૈભવે જોતાં સમજાય છે કે, દુનિયામાં ગરીબ તવંગર છે તો તવંગરની તેવી બીજી દુનિયા કેમ ન હોય ?
મડિક પંડિતના મનમાં હતું કે, જીવને બંધ, નિર્જરા અને મેક્ષ છે કે નહિ ? આત્માને બંધ અને મેક્ષ થાય છે એ વાત સર્વ વિદિત છે. મિથ્યાત્વ, અવિરતી, કષાય અને યોગ એ કર્મબંધના મુખ્ય હેતુઓ છે. તેના સેવનથી જીવો જે કર્મને બંધ કરે તે બંધ કહેવાય છે. જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્રનું આરાધાન, કર્મ નિર્જરા (વિયોગ) ના હેતુઓ છે. તેના પાલનથી પ્રાણુઓ કર્મથી રહિત થાય છે. અને તેને મેક્ષ કહે છે. બંધ અને નિર્જરા પરસ્પરના પૂરક છે જેવી રીતે . સુખ–દુખ, દિવસ-રાત. બંધ હોય ત્યાં મુક્તિ હોય જ.
અચલવ્યાતા છઠ્ઠી પંડિન-તેમને શા હતી કે, “પુણ્ય પાપ છે કે નહિ ?” પુણ્યપાપ વિષે રજકા ધરવી તે નાજુક વાત ગણાય. શાસ્ત્રના "પ્રચંડ અભ્યાસીઓને આવી ટાંકાઓ થાય તેનું કારણ છે. કારણ કેતેઓ શાસ્ત્રાભ્યાસ વડે સર્વ સત્યનો નિચોડ કાઢવા મથતા હોય છે. એટલે તેમને આવી કેઈક બાબતમાં શંકા થઈ આવે.
વિ કહેવા
તેના પાલન. આરધાન,
ક
