________________
૨૧૨
વિશ્વોદ્ધાર શ્રી મહાવીર
સત્ય ધર્મ' સંબધી શ્રી મહાવીરની દેશના સાંભળી શિવરાજનો * તાપસપણાનો ગર્ભ ગળી ગયો અને ભગવાન પાસે દીક્ષા લઈશિવરાજર્ષિ' બન્યા.
હસ્તિનાપુરમાં ધર્મપ્રકાશ રેલાવી, પરમજ્ઞાની શ્રી મહાવીરમકાનગરીએ પધાર્યા. ને ત્યાં પણ ધર્મ-ગંગાના નિર્મળ નીર રેલાગ્યા; તે નીરને એક પ્રવાહ નીચે વહે છે.
અહિંસક યજ્ઞ– આજ કાલ યજ્ઞયાગાદિનું જોર વધી રહ્યું છે, તે યજ્ઞમાં કર્મપી કાષ્ઠ હેમવાને બદલે તેઓ (વેદ ધમઓ) પશુએને હેમે છે અને તેના સમર્થનમાં જણાવે છે કે, “યજ્ઞમાં હેમાયેલ પશુ જેવગે જાય છે. મારે તેમને એજ કહેવાનું છે કે યજ્ઞમાં હેમાનાર છવ જે રવર્ગે જ જતો હોય, તો તમે તમારા પ્રિય પાત્રાનો હેમ કરીને તેમને સ્વર્ગમાં શા માટે નથી મોકલતા ? પણ તેમ કરતાં તેઓ અચકાય છે ને નિર્દોષ પશુઓને જ હેમ કરે છે.
આ સંસારમાં દરેક પ્રાણુને જીવવાની ઈચ્છા હોય છે, તેને ય મરવું ગમતું નથી. તમને જેટલે તમારે જીવ વહાલે, તેટલે જ બીજાને પિતાને વહાલો. “હિંસક યજ્ઞ” એ તો નરી અજ્ઞાનતાનું કારણ છે. જ્ઞાનવંત કાઈ પોતાના સ્વાર્થની ખાતર અન્ય પ્રાણીના શરીરને હાથ પણ ન અડાડી શકે.
મહાનુભા! હેમ જરૂર કરવો જોઈએ પરંતુ હિંસક નહિ. જેનાથી આપણે આત્માનું કલ્યાણ થાય એવો જ યજ્ઞ કરવો જોઈએ. “તપરૂપ અનિ, જીવરૂપ અગ્નિનું સ્થાન–કુંડ, ગરૂપ કાશી, શરીરરૂપી છાણું, કર્મરૂપી લાકડી, સયમ વ્યાપારરૂપી શાંતિપાઠ; આ પ્રકારની સામગ્રીથી ઋષિઓથી પ્રશ સાયલ હામને હું કરું છું'? એવા જ પ્રકારને અહિંસક યજ્ઞ કરવાની હું તમને આજ્ઞા આપું છું.