________________
૧૫૬
વિશ્વોદ્ધાર શ્રી મહાવીર ત્રીજે વર્ષાવાસ શ્રી મહાવીરે વાણિજ્યગ્રામમાં કર્યો ને ત્યાંથી વિહાર કરીને ચોથું મારું રાજગૃહમાં વિતાવ્યું.
વર્ષાઋતુ વીતતાં શ્રી મહાવીરે ચંપાનગરી તરફ વિહાર શરૂ કર્યો. ચંપાનગરીમા દત્ત નામે પરાક્રમી રાજા રાજ્ય કરતો હતો. તેને રક્તવતી નામે ગુસ્કુશલસંપન્ન પટરાણી હતી. તેમનાથી તેને એક પુત્ર ઉત્પન્ન થયા. તેનું નામ પાડ્યું મહેન્દ્ર મહેન્દ્ર મોટે થયો, યુવાન થયો. શ્રી વીર ત્યાં પધાર્યા ત્યારે તે તેમને ઉપદેશ સાંભળવા ગયો. ઉપદેશના અસલી રંગમાં સંસાર પ્રતિના રાગ-દ્વેષને તેને બનાવટી રંગ ગળી ગયા. તેણે શ્રી મહાવીર પાસે દીક્ષા લીધી.
કામદેવ શ્રી મહાવીરના બીજા શ્રાવક કામદેવ તે ચંપાનગરીના રહેવાસી. તેમની સ્ત્રીનું નામ ભદ્રા, તેમનો વૈભવ પણ આનંદ શ્રાવક જેવો હતો.
પરમ ઉપકારી શ્રી મહાવીરના ઉપદેશથી કામદેવે પશુ બાર વ્રત અંગીકાર કર્યો. તેની સ્ત્રીએ પણ શક્તિ મુજબ વત લીધાં. એમણે ચૌદ વર્ષ પછી તદ્દન એકતિ છવન શરૂ કર્યું. તે વખતે તેમની એક આકરી કસોટી થઈ.
કામદેવ શ્રાવક એક રાત્રે પૌષધશાળામાં ધ્યાનાવસ્થામાં ઊભા હતા. રાત અંધારી હતી, ત્યાં કોઈ દેવ, પિશાચનું રૂપ ધરીને આવ્યો. તેની આકૃતિ તદ્દન ડાળ, કાચોપોચો તો તેને જોતાં જ તમ્મર ખાઈ જાય ! તેને અનેક પ્રકારની ભયંકર ધમકીઓ વડે કામદેવને ધ્યાનમાંથી ચલાવવાનો પ્રયાસ કર્યો. પણ કામદેવની શુધ-બુધ આત્મામાં હતી, શરીરથી પર બની તેઓ અત્યારે આમલીન હતા. પિશાચથી તેઓ નજ કળ્યા. રૂપધારી દેવ છેવટે થાકો ને કામદેવની ક્ષમા માગી. પિતાને સ્થાનકે ગયો.
શ્રી મહાવીર તે સમયે ચંપાનગરીના ઉધાનમાં હતા. તેમની
