________________
૩૪૬
શ્રી લક્ષેત્રસમાસ વિસ્તરા સહિત.
દિશામાં પણ ધાતકીના અભ્યન્તરકિનારાથી ૧૨૦૦૦ ચેાજન દૂર લવણુસમુદ્રમાં ૮ દ્વીપ છે, તેમાં બે દ્વીપ ખાહ્યલવણુસૂર્યના છે, અને ૬ દ્વીપ અભ્યન્તરધાતકી સૂર્યના છે.
તથા એ દ્વીપના તે તે ચદ્રોની ચંદ્રાનામની રાજધાનીએ તથા સૂર્યની સૂર્યનામની રાજધાનીએ પૂર્વ કહ્યા પ્રમાણે અસંખ્યદ્વીપસમુદ્ર વીત્યાખાદ ખોજા લવણુસમુદ્રમાં અને બીજા ધાતકીદ્વીપમાં પાતપાતાની દિશાઓમાં વિજયરાજધાની સરખી ૧૨૦૦૦ ચેાજન વિસ્તારવાળી છે || ત્તિ વાઘર્તિન: ૮-૮ ચંદ્રસૂર્યઢીવાઃ ||
એ પ્રમાણે આ લવસમુદ્રમાં ૧ ગાતમીપ ૧૨ ચદ્રીપ અને ૧૨ સૂર્યદ્વીપ મળીને ૨૫ દ્વીપ સરખા પ્રમાણવાળા અને શાશ્વતા છે. એ ઉપરાન્ત રત્નદ્વીપ વિગેરે બીજા દીપા પણ સભવે છે, પરન્તુ શાસ્ત્રોમાં સમુદ્રના અધિકાર પ્રસગે તેવા દ્રીપાનુ વર્ણન આવતુ નથી, તેનુ કારણ અશાશ્વત હાય અથવા તા એવા ઝુલદીપામાં કંઇ જાણવા લાયક ન હેાય તેા તે કારણ પણ હાય, ઇત્યાદિ યાયાગ્ય કારણુ વિચારવું. ॥ ૨૮ ॥ ૨૨૨ ।।
અવતર:~ -પૂર્વગાથાઓમાં કહેલા ગાતમદ્વીપ વિગરે ૨૫ છીપા જળ ઉપર કેટલા ઉંચા દેખાય છે? તેનુ પ્રમાણ આ ગાધ!માં કહેવાય છે—
एए दीवा जलवरि, बहिजोअण सडअट्टसीइ तहा । માળવે એ જાણીતા, મન્ને પુળ સરુગમેવ ।૨૬।૨૨।
શબ્દા
U" વાવા–એડીપા
નટવુવરજી ઉપર
દિ-જઅદ્વીપ ધાતકીદ્વીપ તરફ સરૢ અટ્ટી -સાઢી અચાસી
માત્ર ત્ર-વળી ભાગ પણ ચાર્જમા-(પંચાણુ) ચાલીસ ના ઘુળ-અને શિખાદેિશ તરફ સાંદ્ય-એ કાશ જ
સંસ્કૃત અનુવાદ.
एते द्वीपा जलोपरि बहिर्योजनानि सार्धाष्टाशीतिस्तथा ।
भागा अपि च चत्वारिंशन मध्ये पुनः क्रोशद्विकमेव ||२९|| २२३||
ગાથાર્થ:- અહીપા અભ્યન્તરદિશિએ [દ્દીદિશિએ ] ૮૮૫ ચેાજન તથા ૪૦ પંચાણુઆભાગ/ટલા જળઉપર દેખાય છે, અને બહારની દિશિએ એ ગાઉજ દેખાય છે !! ૨૯ ૫ ૨૨૩ ॥