________________
૨૩
સ્વરૂપને છેાડીને કેવળ અધ્રુવનું સેવન (સ્વીકાર) કરે છે, તેને ધ્રુવ વસ્તુ છેાડી હાવાથી અને અવના (જે અધ્રુવ સ્વરૂપ છે તેના) સ્વીકાર કરેલા હેાવાથી, તે આત્મા નિશ્ચથી ધ્રુવ-અધ્રુવ અને ભાવાથી ભ્રષ્ટ થાય છે. અને તેથી કર્મીધ્રીનપણે સંસારમાં ભટકળ્યા કરે છે.
આ ઉપરથી સમજવુ` કે જેએ સ્વ-પર ધ્રુવ અધવ સ્વરૂપમાં અયથાર્થ મતિવાળા હાઈ સ્વય બ્રાંત છે, તે પણ વાસ્તવિકપણે તે સત્યાથી દૂર હાઈ આત્માથી ભ્રષ્ટ થઈ ને કેવળ અન્યની પૂજા-પ્રાર્થના કરવા રૂપ ધર્મીમાં અધ ખનેલા હેાય છે. હવે નિત્યાનિત્યત્વે શુદ્ધાશુદ્ધ-કાર્યાંકાના વિવેક કરવા માટે, અનાદિ-અનંત છ દ્રવ્યમય જગતમાં મૂળભૂત નિત્યત્વે પ્રવત્વ ભાવમાં અક્ષયભાવે નિરતર પરિણામી એવા ચૈતન્ય ગુણવાળા આત્મદ્રવ્યનુ, તેમજ જડ સ્વસાવવાળા પાંચે અછવદ્રબ્યાન' કિંચિત્ સ્વરૂપ જણાવીએ છીએ.
$6
धम्मा-धम्मा-गासा तिय तिय भेया तहेव अद्धा य खंधा देसपएसा, परमाणु अजीव चउदसहा.
11
૧. ધર્માસ્તિકાય ૨. અધર્માસ્તિકાય ૩. આકાશાસ્તિકાય ૪. કાળ પ. પુદ્ગલ આ પાંચે દ્રવ્યેા ચૈતન્ય (જ્ઞાન) શક્તિ રહિત જડ હેાવાથી અજીવ જાણવાં.
આમાં પ્રથમનાં ત્રણે અરૂપી દ્રવ્યે ઉપચારે કંધ-દેશ પ્રદેશરૂપ ત્રણ પ્રકારે જાણવાં, અને ચાથુ પુદ્દગલ રૂપી દ્રવ્ય તા પૂરણ--ગલન સ્વભાવવાળુ હોવાથી, રક'ધ-દેશ-પ્રદેશ
