________________
૧૫૩
અન્યથા મૃષાભાષિતને સિદ્ધાંતના વિરાધક જાણુવા, ઐતિહાસિક દૃષ્ટિએ આગમા પ્રથમ તા ચારે અનુયાગમય હતા, પરંતુ આ રક્ષિતાચાર્યે ચારે અનુચેાગને પૃથક્ કર્યાં હોવા છતાં તે મુજખ નયષ્ટિના સમવતાર પણ હાલમાં લુપ્ત થયેલા હેાવાથી દેવ-ગુરૂ-ધમ-તત્ત્વ સખધે અનેક પ્રકારનાં વિવાદોમાં જ મોટે ભાગે આત્માથી આત્માઓની ધર્મ – શક્તિના દુર્વ્યય થતો દેખાય છે, તેનુ... પણ મુખ્ય કારણ તે શાસ્ત્રમાં જણાવ્યા મુજખ પ્રથમ તે શાસ્ત્રાભ્યાસ- –ચાવ્ય વ્યક્તિને શાસ્ત્રાને નય—નિક્ષેપ–સાપેક્ષ અભ્યાસ કરાવવા જોઈ એ, એ શાસ્ત્રવચનને મનસ્વીપણે ખદલી નાંખીને વ્યવ•હારભાષી–ક્રિયાવાદી–અજ્ઞાની-પાખ’ડી ગુરૂએએ સૂત્રોના અભ્યાસ કરવાની જ મનાઇ ફરમાવીને, પાતે કરેલા અર્થાને જ અનુસરવાના આદેશ આપવાનું ઉચિત માન્યું છે, તે છે, આથી આત્માથી આત્માએએ તે, “ આચારો પ્રથમો ધર્મ: * એ સૂત્રવચનને આધારે પણ સૌ પ્રથમ તેા જ્ઞાનાચારને શાસ્ત્રાનુસારિતાએ અનુસરવુ જરૂરી છે. આ માટે કહ્યું છે કે:" सुत्तट्ठो खलु पढमो, वीओ निज्जुति मीसओ भणिओ । तईओ निरवसेसो, एसो विहि होड़ अणुयोगो ॥ "
૪૧. પ્રશ્ન :—સમસ્ત જગતના પ્રત્યેક આત્મ-દ્રવ્યના, આત્મપરિણામને, ત્રિવિધ સ્વરૂપે, યાને ઉત્પાદ્-વ્યય અને પ્રવાત્મક સ્વરૂપે જોતાં તેા અનવસ્થા આવશે તેનું શુ ?
૪૧. ઉત્તર ઃ—એ પણ સત્ય છે કે કોઈ પણ આત્મ
