________________
૧૪૭
છે. એટલે કે સમ્યભાવથકી આત્મા સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત કરે છે એમ જાણવું. સમ્યગ્દષ્ટિ આત્મા સકામ નિર્જરા કરતી -થો, એટલે ચારે ગુણઘાતી કર્મોની સવિશેષ નિજર કરતે થત, અવશ્ય કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી મેક્ષે જાય છે, જ્યારે આત્મશુદ્ધિના ઉપગ શૂન્ય મિથ્યાષ્ટિ આત્મા, કેવળ વ્યવહાર શુદ્ધિના બળથકી અકામ-નિજેરાવડે સંસારમાં કેવળ અલ્પકાળ માટે ઉરચ-ઉચ્ચતર સ્થાન સ્થિતિ પ્રાપ્ત કરી શકે છે. પરંતુ આત્મશુદ્ધિના ઉપયોગ વિના આત્મશુદ્ધિ થઈ શકે નહિ કેમ કે શાસ્ત્રમાં “કોને થશે એમ સ્પષ્ટ જણાવ્યું છે.
૩૯ પ્રશ્ન--અનેક ધર્માત્મક પદાર્થને કઈ એક ધર્મથી જાણે, તેમાં અસમ્યપણું કેવી રીતે?
૩૯ ઉત્તર –ો કે ઈબ્દાર્થ સાધ્ય-સાધન દવે, યથાર્થતયા, કેઈ એક ધર્મને ગ્રહણ કરવા સાથે, અન્ય ધર્મોને અપલાપ ન કરાયું હોય તે, તેને તે-તે નયસાપેક્ષ સમ્યજ્ઞાન જાણવું. અન્યથા એકાંત પાક્ષિક જ્ઞાનને મિથ્યાજ્ઞાન -સમજવું.
૪૦ પ્રશ્ન –ને કેટલા છે? અને પ્રત્યેક નયદેષ્ટિનું સ્વરૂપ શું છે?
૪૦. ઉત્તર:–અનંતધર્માત્મક પદાર્થને ગ્રહણ કરવા માટે સામાન્યથી તે જેટલા વચનના પ્રકારો છે તેટલા નો છે. આ માટે કહ્યું છે કે –