________________
૧૧૨
અવિસંવાદી સ્વરૂપ જણાવેલું છે, તેને જાણે-અજાણે પણ અ૫લાપ કે દ્વેષ કરનારા આત્માઓ, અસંયમ માર્ગમાં, અંધશ્રદ્ધાએ ઉત્સુકતાથી પ્રવર્તન કરીને, તીવ્ર કર્મો બાંધી આ સંસારમાં જન્મ-મરણાદિ અનેક પ્રકારના દુઃખાનું ભાજન બનતા હોય છે. જ્યારે સ્વ-પર આત્મ-હિતાહિત સંબંધી, તવાતવને યથાર્થ બાધ પ્રાપ્ત કરીને-તઃઅનુસાર યથાર્થ વિવેક કરનારા અનેક આત્માઓએ પૂર્વે આત્મહિત સાધ્યું છે. વર્તમાનમાં સાધે છે અને ભવિષ્યમાં સાધશે એમ જાણવું.
આથી સ્પષ્ટ સમજવું કે પ્રત્યેક આત્માએ પિતે જ-પિતા થકી જ પિતાનું સત્તામાં રહેલું પરમાત્મ સ્વરૂપ, કર્મના આવરણેને તેડીને સ્વાધીન ભાવે અનંત-અક્ષય સ્વરૂપે પ્રાપ્ત કરવાનું છે. તે માટે શ્રી જિનેશ્વર પરમાત્માએ બતાવેલ માર્ગ શુદ્ધસ્યવાદ નિચ્ચેથી યાને અનુભવ પ્રત્યક્ષથી. અવિરૂદ્ધ જાણ જરૂરી છે. આત્માને અનુભવ પ્રત્યક્ષથી શુદ્ધ જાણવા માટે, નીચેના સ્વરૂપમાં આત્મદષ્ટિ સ્થાપવી અનિવાર્ય આવશ્યક છે. ' भिन्नाः प्रत्येकमात्मानो, विभिन्नाः पुद्गला अपि । शून्यसंसर्गस्येव, यः पश्यति स पश्यति ॥
પ્રત્યેક સંસારી આત્મામાં પણ જ્ઞાનાદિ પ્રત્યેક ગુણ અપાશે તે, અવશ્ય ઉઘાડા હોય છે. અને તેથી પ્રત્યેક આત્મામાં ક્ષાપશમિકભાવનું પરિણુમન પણ અવશ્ય હાય છે.
