________________
૧૦૯
આ દશવિધ ધર્મતત્ત્વનું સ્વરૂપ બતાવતા જૈનદર્શનકારેએ સર્વસમ્મત ભાવે જણાવ્યું છે કે खंती मद्दव अज्जव, मुत्ती तव संजमे अ बोधव्वे । सच्चं सोअं आकिचणं च चंभं व जइधम्मो ।
ઉપર જણાવેલ દશવિધ-આત્મશુદ્ધિકારક સંયમધર્મનું શાસ્ત્રથી યથાર્થ અવિરૂદ્ધ સ્વરૂપ બતાવનાર શુદ્ધ-ધર્મપ્રરૂપકને વાચસ્પતિ જાણવા, અન્યથા મિથ્યા-પ્રલાપ કરનારાઓને પાખંડીઓ સમજવાર આ સંબંધે જર્ણોધ્યું છે કે –
यदेव साधकं धर्म, तद्वक्तव्यं वचस्विना । न त्वीषदपि बाधा कृत एषैवहि वचस्विता ॥
ઉપર જણાવ્યા મુજબ દેશવિધ સંયમ-ધર્મને વિષે દ્રવ્ય-ભાવ સંબંધે જેઓ સ્વેચ્છાનુસારી મિથ્યા-વિવાદ કરનારાઓ છે તેઓને, તેમજ દાંભિકતાએ અનેક ધર્મકરણ કરનારાઓ સંબધે પણ સ્પષ્ટ જણાવ્યું છે કે –
મારગ અનુસારી ક્રિયા, છેદે સામતિ હીન; કપટ ક્રિયા બલ જગ ઠગે, સે ભી ભવજલ મીન.??
આ સાથે જેએ કેવળ વિનય-ભક્તિમાર્ગને જ ધર્મ માનીને ઉપર જણાવ્યા મુજબ સંયમ ધર્મની આરાધનાનું ઉલંઘન કરે છે, પણ તેઓ સંસાર સમુદ્રમાં ડુબે છેઆ સંબંધે પણ શાસ્ત્રમાં સ્પષ્ટ જણાવ્યું છે કે,
ને ,
'
વ
