________________
૭૩
ફળની અપેક્ષા અવશ્ય રહેલી હોય છે. કેમકે સર્વ જીવે પોતપોતાના શુભાશુભ કર્મના ફળને અવશ્ય પામે છે, એવા અનુભવ પણ દરેક આત્માને હેાય છે જ. નાસ્તિકને પણ જન્મ-મરણ અને સુખ-દુઃખના પરિણામને તે સ્વીકાર કરે જ પડે છે. તેમ છતાં તેઓ તેને નિહેતુક સમજીને, ઉમાદી જીવનમાં ઉત્સાહિત રહેતા હોય છે.
ઉપર જણાવેલી અનેકવિધ સ્યાદ સત્યતાને અવગણીને કેટલાક ભેળા ધરૂચિ અજ્ઞાની આત્માઓ, કુગુરૂના મિથ્યા વિચાર-વાણી અને વર્તનના આડંબરથી અંજાઈને, સ્વસંવેદનાત્મક આત્મ સ્વરૂપમાં પણુ, કેવા કેવા સ્વરૂપે ભ્રાન્ત હોય છે તેનું કિંચિત્ સ્વરૂપ જણાવીએ છીએ– अबन्धस्तथैकः स्थितो वा क्षयी वा
ऽप्यसद् वा मतो ये जडैः सर्वथात्मा । न तेषां विमूढात्मनां गोचरो यः,
__स एकः परात्मा गतिर्मे जिनेन्द्रः ॥ (૧) કેટલાક મિથ્યાગ્રહી સ્વેચ્છાચાર શાસ્ત્ર પ્રત્યેક સંસારી આત્માને શુદ્ધ-નિરંજન-નિરાકાર અને નિર્વિકારી પરમાત્માના અંશરૂપ માનતા હોવાથી વાસ્તવિક સ્વરૂપે કઈ પણ આત્માને કર્મ–કે-કમનું બંધન હોતું જ નથી, એમ કહે છે. આમ છતાં પ્રત્યક્ષ સ્થાથી અવિરુદ્ધ તેઓ જ સુખના અથી આત્માઓએ દયા–દાનાદિ પુણ્ય કર્મ કરવાં જોઈયે અને હિંસા-અસત્યાદિ પાપકર્મોથી અળગા રહેવું
