________________
પ્રત્યેક આત્મા નિત્યા-નિત્ય-ઉભય સ્વરૂપે પરિણામી તેમજ કાકાશ પ્રદેશ પ્રમાણુ અસંખ્યાત પ્રદેશ યુક્તઅખંડ–તેમજ અરૂપી એટલે વર્ણાદિ રહિત તેમજ જ્ઞાનાદિ અનંતગુણ સ્વભાવે નિરંતર કર્તા-ભોક્તા સ્વરૂપી અનંત અવ્યાબાધ પરિણામયુક્ત હોય છે.
આથી જ તો પ્રત્યેક સંસારી આત્માઓને સ્વ–સ્વકર્માનુસારે, વિભાવ પરિણામે અનેકવિધ ચિત્ર વિચિત્ર પરિણામે સહિતનું જે જન્મ–જરા–મરણદિપ પરિણમન છે, તે ચતુર્ગતિરૂપ સંસાર રૂપે પ્રત્યક્ષથી અવિરુદ્ધ છે. તેમજ સ્વ–પ્રત્યક્ષ, અનુમાનથી જણાય છે કે પ્રત્યેક સંસારી આત્માને, પૂર્વકર્મસંબંધી સુખદુઃખને અનુભવ તેમ જ ભાવિના સુખદુઃખની ચિંતા સહિતનું પ્રવર્તન, પણ સ્વપ્રત્યક્ષાનુભવ ગમ્ય હોય છે.
આમ છતાં જેઓ આત્માને કેઈ કાળે-ઈનાથી કે કેઈના સંબંધથી કે વિચિત્ર સ્વરૂપે આમૂલ-ઉત્પત્તિવિનાશ સ્વરૂપી માને છે, તેઓને એતિહાસિક–પરંપરારહિત, શાસ્ત્રનિરપેક્ષ, યુક્તિ શૂન્ય, તેમજ ન્યાયરહિત, નિરાધારપણે, કેવળ સ્વમતિ કપિતપણે ઉપર જણાવ્યા મુજબ સ્વાનુભવથી પણ વિરુદ્ધ મિથ્યા પ્રલાપ કરનારા જાણીને, પ્રગટ-સ્વરૂપે માયા–મૃષાવાદી જાણવા.
ખરેખર તે પ્રત્યેક આત્માને સ્વ-પર સંબંધી ભૂતકાળના કર્મપરિણામના લેવડદેવડના સંબંધેનું અનુસરણ તેમજ આઘાત-પ્રત્યાઘાતાદિ સહિત સુખદુઃખના અનુભવોનું
