________________
આઠમું]
સંગીતશાસ્ત્ર
૧૮૯
નામ
અધ્યાય. નામ
લોક-સંખ્યા ૫ નૃત્યાંગ-ઉપાંગ – પ્રત્યંગ - પ્રકાશન ૧૪૧ ૬ નૃત્ય - પદ્ધતિ – પ્રકાશન ૧૫૧
આમ આ કૃતિમાં એકંદર ૬૧૦ ઑકે છે. ઉપર્યુંકા મુનિશ્રી ચતુરવિજ્યજીના મતે સંગીત-મકરંદ અને સંગીત–પારિજાત કરતાં આ કૃતિ વધારે મહત્ત્વની છે.
પ્રોક અધ્યાયના પ્રારંભમાં ભિન્ન ભિન્ન રીતે મનરમ પ દ્વારા જિનેશ્વરની સ્તુતિ કરાઈ છે. અ. ૧નું આધ પા નીચે મુજબ છે – "आनन्दनिर्भरपुरन्दरपङ्कजाक्षी
नाट्यक्षणत्रुटितहारलताविमुक्तः । मुक्ताफलैः किल दिवाऽपि विसपि तारा
ચરાડવરિભૂત સનિત્તર એ રાશા
આ ગ્રંથની પ્રશસ્તિમાં સંગીતાપનિષદ વિ. સં. ૧૭૮૦માં રચાયાને ઉલ્લેખ છે. વળી નરચન્દ્રસૂરિને સંગીતજ્ઞ તરીકે અહીં નિર્દેશ છે.
વીણા-વાદન- ઉપકેશ ગચ્છના દેવગુપ્તરિને વેણુ વગાડવાને ખૂબ શોખ હતો. એ સાધુને શોભે નહિ એમ એમને ઘણી વાર કહેવામાં આવ્યા છતાં એમની આસક્તિ ઓછી ન થઈ ત્યારે એઓ પિતાના પટ્ટધર તરીકે કરકસરિને સ્થાપી “લાટી દેશમાં ચાલ્યા ગયા.
૧ જુઓ પૃ ૧૯૮ના પ્રથમ પિયુમાં નેધાયેલ લેખ છે. ૩૫. ૨-૩ જુઓ જે. સ પ્ર” ૧. ૧૦, અ. ગત શ્રી અગરચંદ નાહટાને લેખ - "संगीत अने जैन साहित्य के विपयमें कुछ विशेष बातें."
