________________
Vada ] Gañadharavada
.: 357:विशेषः स्यात् ? । तस्माद् यत्र क्षेत्रे धर्मा-ऽधर्मास्तिकायौ वर्तेते, तल्लोकः,
शेषं त्वलोक इति लोका-ऽलोकव्यवस्थाकारिणौ धर्मा-ऽधर्मास्तिकायौ विद्यते इति । " लोगेत्यादि " यदि हि धर्मा-ऽधर्माभ्यां लोकविभागो न स्यात् , ततो लोकविभागाभावेऽविशिष्ट एव सर्वस्मिन्नप्याकाशे गतिपरिणतानां जीवानां पुद्गलानां च प्रतिघाताभावेन तद्गत्यवस्थानाभावादलोकेऽपि गमनात् , तस्य चानन्तत्वात् तेषां परस्परं संबन्धो न स्यात् । ततश्चौदारिकादिकार्मणवर्गणापर्यन्तपुद्गलकृतो जीवाना बन्ध-मोक्ष-सुखदुःख-भवसंसरणादिव्यवहारो न स्यात् । जीवस्य च जीवेन सहान्योन्यमीलनाभावात् तत्कृतोऽनुपग्रहो-पघातादिव्यवहारो न स्यादिति ॥३०४-३०५॥ ( १८५२-१८५३ )॥ ___D. C.-When the existence of a-lokaa is accepted, the existence of the predicaments of motion and rest are also accepted to exist. Otherwise, ūkās'a being common everywhere loka and a-loka will not be distinguished from each other. Thus, wherever the predicaments of dharma and a-dharma exist there is loka, and the rest is called a-loka. If there were no distinction between loka and a-loka by means of dharma and a-dharma, pratighāta of various jîvas and pudgalas in this world, will not be possible. Consequently, there will be no scope for gati and avasthāna to lead them to a-loka. Jivas and pudgalas will then become ananta; there will be nothing like mutual relation between them, and the attributes of bandha and moksa will also be no longer existing between them ॥ 304-305 ॥ ( 1852-1853 ) ] निरणुग्गहत्तणाओ न गई परओ जलादिव झसस्स । जो गमणाणुग्गहिया सो धम्मो लोगपरिमाणो॥३०६॥ (१८५४) Niranuggahattanão na gai parao jalādiva jhasassai Jo gamanānuggahiya so dhammo logaparimano ॥ 306 ॥ (1854) [निरनुग्रहत्वाद् न गतिः परतो जलादिव झषस्य ।
यो गमनानुग्रहीता स धर्मो लोकपरिमाणः ।। ३०६ ॥ (१८५४)