Descriptive Catalogue of Manuscripts in Jain Bhandars at Patan

SR No.: 011005
Original Sutra Author: N/A
Author: Lalchandra B Gandhi
Publisher: Oriental Research Institute Vadodra
Publication Year: 1937
Total Pages: 591
Language: English
Classification: Catalogue
File Size: 32 MB

Page 94

16
Pattan CATALOGUE OF MANUSCRIPTS
अन्यश्च । साहसि जूतउं हल वहइ दइवह तणइ कपालि ।
पेडि म पूंटा टालि पूंटा विणु षीषइ नही । प. ८१ अन्यदा कोपि मत्सरी श्रीहेमसूरितेजोऽसहिष्णुरेकाते राजानमिदमवादीत् । देव ! प्रायः प्राकृतमेते पठंति । सिद्धांतोप्येतेषां प्राकृतमयः तत् प्रभाते [न] श्रोतव्यमिदम् । संस्कृतं स्वर्गिणां भाषा सैव महतां प्रत्यूषे श्रोतव्या श्रेयस्करी चेति । किमर्थं प्रथमं तच्छ्रवणं विधीयते । एतदाकर्ण्य राजा विज्ञातभाषाभेदतत्त्वः किंचित् प्राकृते कृतादरस्तत्स्वरूपं श्रीगुरूणामकथयत् । श्रीगुरवः प्राहुरनुपासितसद्गुरुकुलस्य अज्ञातवाङ्मयतत्त्वस्य कस्यापीदं वचः। राजन् ! अनेकधा भाषाभेदवैचित्र्येपि परं युगादौ प्रथमपुरुषेण ज्ञातत्रैलोक्यस्वरूपेण प्रथमं चतुर्दशस्वराष्टत्रिंशद्व्यंजनरूपा द्विपंचाशदक्षरप्रमाणा मातृकैवोपदिष्टा, सा च प्राकृतस्वरूपा सर्वप्रकृतिलोकानामुपकारिणीति । ततो बाह्या येष्टत्रिंशद् वर्णास्तैः संस्कारे कृते संस्कृतं जातम् । ततश्च अनेकभाषाभेदा अभूवन । तेन सकलशास्त्रमूलं मातृकारूपं प्राकृतमेव प्रथमं युगादौ सर्वज्ञैरिति लोकोपचाराय प्रथमं प्राकृतमुपदिष्टम् । सर्वाक्षरसंनिपातलब्धीनां श्रीद्वादशांगीनिर्माणसूत्रधाराणां श्रीगणधराणां सिद्धांतप्राकृतकरणे कारणमिदम् ।
बाल-खी-मूढ-मूर्खाणां नृणां चारित्रकांक्षिणाम् ।
अनुग्रहार्थं तत्त्वज्ञैः सिद्धांतः प्राकृतः कृतः ॥ १ ॥ राजन् ! भाषा भवतु यापि सापि, परंतु परमार्थ एव विलोक्यते । यत् पठंति लोकाः
अत्थनिवेसो तच्चिय सदा तच्चेव परिणमंता वि ।
उत्तिविसेसो कवं भासा जा होउ सा होउ । परं कस्यापि ज्ञानलवदुर्विदग्धस्य खंडखंडपांडित्यतुंडकंडुकरालितस्येयं प्राकृतनिन्दा । यदुक्तम्
सोहेइ सुहावेइ उवभुंजतो लवो वि लच्छीए ।
एसा सरस्सइ पुण असमग्गा कं न विनडेइ ॥ इति श्रुत्वा राजादयः सर्वेपि प्राकृतप्रशंसां कुर्वन्तो विशिष्य तदर्थश्रवणप्रवणा बभूवुः ।
प. ८२ श्रीभद्रबाहुस्वामिना प्रणीते श्रीवत्रस्वामिनोद्धृते ततः श्रीपादलिप्ताचार्येण संक्षिप्तीकृते श्रीश@जयकल्पेप्युक्तम् ।
प. ८३ अस्य (रैवतकस्य ) महिमा श्रीविद्याप्राभृते तीर्थमाहात्म्ये गणधरैरुक्तः । इदं तीर्थं सर्वदा सुरासुराय॑ तथा श्रीभद्रबाहुप्रणीतं(ते) वनखामिनोद्धृतम्(ते)।
Some verses in Magadhi are thon quoted from the work.