________________
પિતાની સમસ્ત વિદત્તાનું અભિમાન એકસપાટે ફગાવી દઈ, બાળક જેવી નિષ પરમ સરળતાથી કહે છે કે, “લોઢા જે હું આ પારસમણિના સ્પર્શથી એનું બા ? અરે! કેવી નિમીનિતા! કેવી ચરળતા! કેવી નિભતા! કેવી ગુગ્રાહિતા! આને બદલે બીજે કઈ જાત તે? તેને અભિમાન આડું આવી ઊભું રહેતું કે, “હું આવેટ માટે ધુરંધર આચાર્ય, આટલા બધા શિષ્ય-પરિવારને અગ્રણી ગચ્છાધિપતિ, સમસ્ત વિહત્યમાજમાં સુપ્રતિષ્ઠિત–આવે છે ‘હું તે શું આવાને નમું?” પશુ યાવિશ્વઝ આર પુરુષ હતા, એટલે આનંદઘનજીને દિવ્ય વનિ તેમના આત્માએ સાંભળ્યો ને તે સંતના ચરણે ઢળી પહચા. શ્રી વિજયજીને અહીં પ્રત્યક્ષ અનુભૂતિ થઈથ એમ જણાય છે કે આ અનુભવજ્ઞાની પરમ ચૈત્રી પુરપની પાસે મારું શાસ્ત્રજ્ઞાન (Theoretical knowledge) શચરૂપ , મોટું મીઠું છે, કારણ કે અધ્યાત્મ વિનાનું-આત્માનુભવ વિનાનું શાસ્ત્ર એકતા વિનાના મીંટા જેવું છે. હું આટલા વર્ષ ન્યાય, દર્શન આદિ સવ આગામ-શાસ્ત્ર ભ, પણ હું જ રહ્યો. પણ આ આત્મજ્ઞાનના નિદાનરૂપ, પારસમણિ આનંદઘનના હાઈ સ્પર્શથી લોઢા જે સેનામાં ફરવાઈ ગયો! એવા સદનથી એમને આત્મા પમ ભાવાવેશમાં આવી જઈ શ્રી આનંદઘનજીને સર્વ પ્રદેશથી નમી પડ્યો એમ પ્રતીત થાય છે. આમ યાવિજ્યજીના પરમાર્થ ગુરુ આ આનંદઘનજીના પ્રસંગ ઉપરથી વર્ત માનમાં પ જે કેઈ અપશુત અણાની જન ચત્રાવથી કઈક શીખી લઇ પિતાને જ્ઞાની માની બેસવાને કા રાખતા હોય તેને જ ધડા લેવા જેવું છે, અને આ સુફી ખાસ લક્ષમાં લેવા ચાગ્ય છે,
આવા આનંદઘનજી જેવા પરમાર્થ ગુરુના ચરણે જેણે અધ્યાત્મ, રોગ, ભક્તિની શ્રેરણાઈ પીગૃષપાન કર્યું હતું, એવા શ્રીમાન ચવિજયજી એક આદર્શ સમાજશ્રુધારક અને પ્રખર ધર્મઉદ્ધારક તરીકે સુપ્રસિદ્ધ છે. એ ખાસ નોંધવા જેવું છે કે તેમના સુધારે આધુનિની જેમ થાતા વદાનુથાચી નથી, પણ નિમલ શાસ્ત્રમાર્ગનુથાથી ને શુદ્ધ આદર્શવાદી છે. ભગવાન શ્રીન મૂળ આદ માગથી સમાજને ભ્રષ્ટ થયેલે દેખી, ગૃહસ્થાને તેમજ સાધુઓને વિપરીત પવિમુખપણે વર્તતા નિહાળી, શુદ્ર નિર્માલ્ય મતમતાંતરેથી અખંડકન સમાજને અંટબંદ-છિન્નભિન્ન ચેલે બાળી, તેમનું ભાવનાશીલ સાચી અસદાજીવાળું હાય અત્યંત દ્રવીન્નત થયું હતું-કકળી ઉઠયું હતું. એટલે જ તે શ્રધાજને સ દૂર કરવાના એકાંત નિમલ ઉદેશથી તેઓશ્રીએ ભગવાન સીમધર પાસે “ચાટી ત્રા” ને “શ્રવાસે શાળાના તવનાદિના વ્યાજથી કg પિકાર પાટયો છે કે,
હે ભગવન! આ જિનશાશનની શી દશા અને તેના બહાને કેવળ નિષ્કારણ કણાથી પ્રેરિત થઈ ચુક્યુપ્ત સમાજને કેટલીક વાર સખન શબ્દપ્રકારના ચાબખા” મારી હa છે- શાશ્વત ગી છે, તથા રથને ને સાધને ઉચિત આદર્શ ધર્મ સ્પષ્ટપણે સર્વત્ર શાકાહારપૂર્વક મીઠાશથી રજૂ કરી, સમાજને ઘેરી વળેલા સાધુઓ ને કશુઓની નીકર સખત ઝાટકણી કાઢી છે.