________________
आचा०
॥१०११॥
वाळां चर्य, उपचय विगेरे विविध परिणाम धर्मवाळां छे, एवं तीर्थकरे कहेल छे, अहीं वर्ण विगेरे गुणो बताववाथी शब्दनुं मूर्त्त पशुं वतव्यं, पण अन्यलोक एवं माने छे, के 'शब्द' आकाशनो 'गुण' छे, ते आकाशने वर्ण विगेरे नथी माटे शब्द रुपी नहि पण अरुपी छे, तेम जैनो मानता नथी, तथा चय — उपचय धर्म बताववाथी शब्दनुं अनित्यपशुं बताव्यं; कारण के शब्दद्रव्योनुं विचित्रपणुं सिद्ध थाय छे. हवे शब्दोनं कृतत्त्व प्रकट करवा कहे छे.
सेभिक्खू वा० से जं पुण जाणिज्जा पुत्रि भासा अभासा भामिज्जमांणी भासा भासा भासा समयवीइकंता च णं भासिया भासा अभासा ।। से भिक्खू वा० से जं पुण जाणिज्जा जा य भासा सच्चा १ जा य भासा मोसा २ जा य भासा सच्चामोसा ३ जाय भाषा असच्चऽमोसा ४, तपगारं भासं सावज्जं सकिरियं कक्कसं कडुयं निठुरं फरुसं अण्हगकरिं छेयणकरिं भेयणकरिं परियावणकरिं उद्दवणकरं भूओवघाइयं अभिकख नो भासिज्जा | से भिक्खु वा भिक्खुणी वा से 'जं पुण जाणिज्जा, जा य भासा सच्चा सहुमा जा य भासा असच्चामोसा तहष्पगारं भासं असावज्जं जाव अभूओवघाइयं अभिकख भासं भासिज्जा ।। (मृ० १३३ )
ते भिक्षु आ प्रमाणे शब्दने जाणे, के भाषा द्रव्य वर्गणाओनो वाक्योग निसरवार्थ पूर्वे जे आ भाषा हती, ते वाक्योगवडे निसरवाथीज भाषा कहेवाय छे, आ कहेवाथी तालबुं ओट विगेरेना व्यापारथी पूर्वे जे शब्द नहोता, ते ते उत्पन्न करवाथी खुलेखुलुं (प्रकट) कृतक (वनाववा) पशुं सूचन्युं छे. जेम माटीना पिंडमां प्रथम घडो नहातो, ते कुंभारे प्रयोजन भवतां दंडचक्रवडे घडाने वनाव्यो, तेम ते भाषा बोलाया पछी नाश पामती होवाथी शब्दोनुं बोलाया पछीना-काळमां अभाषापणुं छे, जेमके घडो फुटवाथी
सूत्रम्
॥१०११ ॥
7