Ratnakarandaka Shravakachara

SR No.: 010669
Original Sutra Author: N/A
Author: Jugalkishor Mukhtar
Publisher: Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti
Publication Year: 1982
Total Pages: 456
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 7 MB

Page 414

रत्नकरण्डकश्रावकाचारे
चापि उपविष्टकायोत्सर्गमपि च स्थानमूर्ध्वकायोत्सर्ग उपवेशनं वा सामान्येनोपविष्टावस्थानमपि समयं जानन्ति ॥ ८॥
एवं विधे समये भवत् यत्सामायिकं पंचप्रकारपापात् साकल्येन व्यावृत्तिस्वरूपं तस्योत्तरोत्तरा वृद्धिः कर्तव्येत्याहः
एकान्ते सामयिक निर्व्याक्षेपे वनेषु वास्तुषु च । .
चैत्यालयेषु वापि च परिचेतव्यं प्रसन्नधिया ॥९॥ परिचेतव्यं वृद्धि नेतव्यं । किं तत् ? सामायिकं । क ? एकान्ते स्त्रीपशुपाण्डुविवर्जिते प्रदेशे । कथंभूते ? निर्व्याक्षेपे चित्तव्याकुलतारहिते शीतवातदेशमशकादिबाधावर्जित इत्यर्थः इत्थंभूते एकान्ते । क ? वनेषु अटवीषु, वास्तुषु च गृहेषु, चैत्यालयेषु च अपिशब्दागिरिगव्हरादिपरिग्रहः । केन चेतव्यं ? प्रसन्नधिया प्रसन्ना अविक्षिप्ता धीर्यस्यात्मनस्तेन अथवा प्रसन्नासौ धीश्च तया कृत्वा आत्मना परिचेतव्यमिति ॥९॥ इत्थंभूतेषु स्थानेषु कथं तत्परिचेतव्यमित्याहः
व्यापारवैमनस्याद्विनिवृत्त्यामन्तरात्मविनिवृत्त्या ॥
सामयिकं बधीयादुपावासे चैकभुक्ते वा ॥ १० ॥ बन्नीयादनुतिष्ठेत् । किं तत् ? सामयिकं । कस्यां ? विनिवृत्त्या । कस्मात् ? व्यापारवैमनस्यात् व्यापार:: कायादिचेष्टा वैमनस्यं मनोव्यप्रता चित्तकालुष्यं वा तस्माद्विनिवृत्यामपि सत्यां अन्तरात्मविनिवृत्या कृत्वा तद्वनीयात् अन्तरात्मनो विकल्पश्च विशेषेण विनिवृत्या । कस्मिन् सति तस्यां तद्वनीयात् : उपवासे चैकभुक्ते वा ॥ १० ॥ इत्थं भूतं तत्कि कदाचित्परिचेतव्यमन्यथा चेत्यत्राहः
सामयिकं प्रतिदिवसं यथावदप्यनलसेन चेतव्यं । व्रतपञ्चकपरिपूरणकारणमवधानयुक्तेन ॥ ११ ॥

Translation AI Generated

## Ratnakarandaka Shravaka Achar

**8.** They know the time for the **Samayika** (voluntary observance) - the time for sitting with the body upright, the time for standing with the body upright, the time for sitting down, or the time for simply being in a seated position.

**9.** Thus, in this time, the **Samayika** is a complete cessation of the five types of sins. It is said that this cessation should be increased progressively. How?

* The **Samayika** should be observed in solitude, free from distractions, in forests, in houses, or in temples, with a clear mind.

* It should be observed and increased. What? The **Samayika**. Where? In solitude, a place free from women, animals, and the sick. How? Free from distractions, meaning free from mental agitation, pollution of the mind, or cold winds and other obstacles. In such solitude, where? In forests, in houses, and in temples, free from the noise of birds, mountains, and caves. By whom should it be observed? By one with a clear mind, a mind that is not distracted, or by one who has a clear mind and observes it with that mind.

**10.** In such places, how should it be observed? It is said:

* The **Samayika** should be observed with the cessation of worldly activities and mental distractions, and with the cessation of internal mental fluctuations. It should be observed with fasting or with one meal.

**11.** When should it be observed? It is said:

* The **Samayika** should be observed daily, diligently, and with mindfulness, as it is the cause for the completion of the five vows.