Ratnakarandaka Shravakachara

SR No.: 010669
Original Sutra Author: N/A
Author: Jugalkishor Mukhtar
Publisher: Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti
Publication Year: 1982
Total Pages: 456
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 7 MB

Page 382

४२
रत्नकरण्डकश्रावकाचारे
निवृत्तिः । तथा धनधान्यक्षेत्रादरिच्छावशात् कृतपरिच्छेदा इति स्थूलरू पात् परिग्रहान्निवृत्तिः । कथंभूतेभ्यः प्राणातिपातादिभ्यः ? पापेभ्यः. पापाश्रवणद्वारेभ्यः ॥ ६ ॥
तत्राद्यव्रतं व्याख्यातुमाह :
सङ्कल्पात्कृतकारितमननाद्योगत्रयस्य चरसत्वान् ।
"
"
1
न हिनस्ति यत्तदाहुः स्थूलवधाद्विरमणं निपुणाः ॥ ७ ॥ 'चरसत्वान्' त्रसजीवान् यन्न हिनस्ति तदाहुः स्थूलवधाद्विरमणं । के ते ? निपुणा: हिंसादिविरतिव्रतविचारदक्षाः । कस्मान्नहिनस्ति ? संकल्पात् संकल्पं हिंसाभिसंध्यमाश्रित्य । कथंभूतात्, संकल्पात् ! कृतकारितानुमननात् कृतकारितानुमननरूपात् । कस्य सम्बन्धिनः ? योगत्रयस्य मनोवाक्कायत्रयस्य । अत्र कृतवचनं कर्तुः स्वातंत्र्यप्रतिपत्त्यर्थे । कारितानुविधानं परप्रयोगापेक्षमनुवचनं । अनुमननवचनं प्रयोजकस्य मानसपरिणामप्रदर्शनार्थे । तथा हि मनसा चरसत्वहिंसां स्वयं न करोमि चरसत्वान् हिनस्ती (स्मी ) ति मनः संकल्पं न करोमीत्यर्थः चरसत्वहिंसामन्यं न कारयामि चरसत्वान् हिंसय हिंसयेति मनसा प्रयोजको न भवामीत्यर्थः । तथा अन्यं चरसत्वहिंसां कुर्वन्तं मनसा नानुमन्ये सुन्दरमन्येन कृतमिति मनः संकल्पं न करोमी त्यर्थः । एवं वचसा स्वयं चरसत्वहिंसां न करोमि चरसत्वान् हिमस्मीति स्वयं वचनं नोच्चारयामीत्यर्थः । वचसा चरसत्वहिंसां न कारयामि चरस - त्वान् हिंसय हिंसेति वचनं नोच्चारयामीत्यर्थः । तथा वचसा चरस - त्वहिंसां कुर्वन्तं नानुमन्ये साधुकृतं त्वयेति वचनं नोच्चारयामीत्यर्थः । तथा कायेन चरसत्वहिंसां न करोमि चरसत्वहिंसने दृष्टिमुष्टिसन्धाने
१ संकल्पात - हिंसाभिसन्धिमाश्रित्य ग पुस्तके । २ कारिताभिधानं ग पुस्तके | ३ अनुवचनं ख- पुस्तके | अनुमननं वचनं ग-पुस्तके |

Translation AI Generated

42. Renunciation (Nivritti) in the Rātnakaraṇḍaka-śrāvakācāra. And also renunciation from gross possessions (Parigraha) due to disinterest in wealth, grains, and fields. From what kind of sins? From sins and the doors of sinful hearing.

7. "That which does not harm the mobile living beings (Trasajīva), they call it abstinence from gross violence (Sthūlavadha-virāmaṇa)." The skillful ones call that which does not harm the mobile living beings as abstinence from gross violence. Who are they? The ones skilled in the vows of non-violence, etc. Why does he not harm? Due to the resolve (Saṃkalpāt). What kind of resolve? Resolve accompanied by the intention of non-violence. How? From the resolve, from the performance, instigation, and contemplation of the triad of yoga (mental, verbal, and physical). Here, "done" refers to the independence of the agent. "Instigated" refers to the dependence on others' action. "Contemplated" refers to the manifestation of the mental transformation of the instigator. Thus, I do not myself mentally commit violence against mobile living beings, i.e., I do not form the resolve that "I am harming the mobile living beings"; I do not mentally instigate another to commit violence against mobile living beings, i.e., I do not form the resolve "Harm, harm the mobile living beings"; and I do not mentally approve of another who is committing violence against mobile living beings, i.e., I do not form the resolve "Well done, what you have done." Similarly, verbally, I do not myself utter "I am harming the mobile living beings," I do not verbally instigate another saying "Harm, harm the mobile living beings," and I do not verbally approve of another who is committing violence against mobile living beings saying "Well done." Likewise, physically, I do not commit violence against mobile living beings, i.e., I do not direct my gaze or fist towards them.