________________
१५२४ महामुनिश्रीव्यासप्रणीत--
[६ उत्तरखण्डेएवं यामद्वयं जातं स्तूयमानस्य नन्दिनः । आयातोऽसौ महाकालस्तथारूपो महाबलः ॥ ४६ कालरूपो महारौद्रो धनुष्पाणिः प्रतापवान् । तं दृष्ट्वा भयसंत्रस्तो नन्दी तत्र न्यलीयत ॥ ४७ पुरोधाचैव सहसा भयभीतस्तदाऽभवत् । किरातेन कृतं तत्र यथापूर्वमपि स्खलन् ॥ ४८ तो पूनां स य(त)दाऽऽहृत्य बिल्वपत्रं समर्पयन् । नैवेद्येन पलेनैव किरातः शिवमर्चयन् ॥ ४९ दण्डवत्पतितो भूमावुत्थाय स्वगृहं गतः । तदृष्ट्वा महदाश्चर्य चिन्तयामास वै चिरम् ॥ ५० पुरोधसा तदा नन्दी सह व्याकुलचेतसा । तेिनाऽऽहतास्तदा विप्रा बहवो वेदवादिनः ॥ ५१ निवेदितं च तत्सर्व किरातेन च यत्कृतम् । किं कार्यमद्य भो विप्राः कथ्यतां च यथातथम् ५२ संप्रधार्य ततः सर्वे मिलित्वा धर्मशास्त्रतः । ऊचुः सर्वे तदा विप्रा नन्दिनं जातशङ्कितम् ।। ५३
विमा ऊचु:ईशनं च समुत्पन्नं दुनिवार्य सुरैरपि । तस्मादानय लिङ्गं त्वं स्वगृहे वैश्यसत्तम ॥ ५४
__ महादेव उवाचतथेति मत्वाऽसौ नन्दी शिवस्योत्पाटनं महत् । कृत्वा स्वगृहमानीय प्रक्ष्याप्य च यथाविधि ५५ सुवर्णपिण्डिकां कृत्वा नवरम्भासुशोभिताम् । उपहारैरनेकेश्च पूजयामास वै तदा ॥ ५६ अथापरेधुरायातः किरातः शिवमन्दिरम् । यावद्विलोकयामास लिङ्गमैशं न दृष्टवान् ॥ मौनं विहाय सहसा साक्रोशमिदमब्रवीत् ॥
किरात उवाचहे शंभो क गतोऽसि त्वं दर्शयाऽऽत्मानमद्य वै । यदि नो दर्शनं मह्यं त्यक्ष्याम्यद्य कलेवरम्५८ हे शंभो हे जगन्नाथ त्रिपुरान्तक शंकर । हे रुद्र हे महादेव दर्शयाऽऽत्मानमात्मना ॥ ५९
महादेव उवाचएवं साक्षेपमधुरैर्वाक्यैः क्षिप्त्वा सदाशिवम् । किरातोऽसो क्षुरिकया धीरो वै जठरं स्वकम् ।। विभिद्याऽऽशु ततो वाहुमास्फोश्य वै रुपाऽब्रवीत् ॥
___ किरात उवाचहे शंभो दर्शयाऽऽत्मानं कुतो मां त्यज्य यास्यसि ॥
महादेव उवाचइति क्षिप्त्वा ततोऽत्राणि मांसमुदत्य सर्वतः । तस्मिन्गर्ने करेणेव किरातः सहसाऽक्षिपत्॥६२ स्वच्छं च हृदयं कृत्वा साभ्रमत्यां न्यमन्जत । तथैव जलमानीय विल्वपत्रं त्वरान्वितः॥ ६३ पूजयित्वा यथान्यायं दण्डवत्पतितो भुवि । यदा ध्यानस्थितस्तत्र किरातः शिवसंनिधौ ॥६४ मादुर्भूनस्तदा रुद्रः प्रमथैः परिवारितः । कर्पूरगौरो द्युतिमान्कपर्दी चन्द्रशेखरः॥ तं गृहीत्वा करे रुद्र उवाच परिसान्त्वयन ।।
__ रुद्र उवाचभो भो वीर महामाज्ञ मद्भक्तोऽसि महामते । वरं वृणीष्व भो भक्त यत्त मनसि वर्तते ॥ ६६
महादेव उवाच--- एवमुक्तः स रुद्रेण महाकालो मुदाऽन्वितः । पपात दण्डवमौ भक्त्या परमया युतः॥ ५०
* दिवादेराकृतिगणत्वात्साधुत्वम् । + तेन पृष्टास्तदा विप्राः कथ्यतां च यथातथमिति वचित्पाठः ।