________________
बाधतिहासः।
तस्यैव प्रतिबन्धकत्वात् शब्दादा तया दर्शनात् , साध्याभावप्रमाविषयतित्वस्य हेतुतित्वादसाधकत्वेन साध्याभावप्रमाया हेत्वाभासत्वं साधारण्यपि जायमानं सत् यदनुमिति प्रतिबधाति तस्यैव हेत्वाभासत्वं। न च साध्याभावप्रमात्रेति निश्चयदशायां पधे साध्याभाव-हेत्वो नाद्यभिचारइति वाच्यं ।
खाश्रयविभेयीभूतपक्षवृत्तित्वसम्बन्धेन हेतवृत्तिवादित्यर्थः, 'साधकत्वेनेति पाठः हेतोरमाधकत्वमाधकत्वेनेत्यर्थः, 'असाधनत्वेनेति पाठेऽप्ययमर्थः, 'असाधारणत्वेनेति पाठस्वप्रामाणिकः,() 'साध्याभावप्रमाया इति भावप्रधानोनिर्देशः, 'इवाभामलमिति, अनेनैव परम्परासम्बन्धेन तस्थासाधकतासाधकत्वात् । न च स्वरूपामिद्धिसौर्ण कथमनेन सम्बन्धेनासाधकतामाधकत्वं तस्येति वाच्यं । येन केनचित् सम्बन्धम पक्षवृत्तित्वस्यैव तत्र घटकत्वात् इति भावः ।
ननु तथापि शाब्दबोधेऽप्येतज्ज्ञानस्य प्रतिबन्धकतया न हेला'भासत्वसम्भवः अनुमित्यसाधारणदोषस्यैव हेत्वाभासत्वादित्यत आह, 'साधारण्येऽपौति, माधारण्येनामाधारण्येन वा यज्ञानमनुमितिप्रतिबन्धकं तस्यैव हेत्वाभासत्वमित्यर्थः। व्यभिचारज्ञानेनान्यथासिद्धि निराकत्तुं शकते,. 'न चेति, 'त्र' पक्षतावच्छेदकावच्छिन्ने पक्षे,
(१) पाठस्तु प्रामादिक इति ख. ।