________________
· पसिद्धिपूर्वपक्षः। बलसमानबलौ बाध-प्रतिरोधौ प्रतिबन्दिनौं व्याप्तिपक्षधर्माताविरहश्चासिद्धि तन्नियती च सवभिचारविरुडौ। न चानयोरप्यसिद्दान्तर्भावः, व्याप्तिविरहनियतत्वेन ज्ञातयाः स्वातन्त्र्येणैव दूषकत्वात् भ्रमे विशेष
दृश्पक्षधर्मताविरह-तन्नियतौ तयोरित्येकवचनान्तसमाहारद्वन्द्वगर्भइतरेतरदन्द इति न बहुवचनापत्तिरिति ट्रष्टव्यं । तथाच गमकतौपयिकप्रतिद्वन्दिव्याप्ति-पक्षधर्मताविरह-तड्याग्यानामन्यतमत्वं हेत्वाभासमामान्यलक्षणमित्यर्थः, गमकतौपयिकप्रतिद्वन्दित्वञ्च साचादनुमितिप्रतिबन्धकत्वं, गमकतौपयिकस्थाबाधितत्वासत्प्रतिपक्षितत्वस्य विरोधित्वमित्यपि केचित् । 'तच' तेषु मध्ये, 'अधिकबल-समानबलाविति, 'अधिकबल-समानबली' 'प्रतिद्वन्दिनौ' 'बाध-प्रतिरोधाविति योजनया समानबलप्रतिद्वन्दी प्रतिरोधः अधिकबलप्रतिद्वन्दी बाधः इत्यर्थः, समानबलप्रतिद्वन्दित्वं बाधनिश्चयत्वाद्यनवच्छिन्नमावादनुमितिप्रतिबन्धकतावच्छेदकत्वं, असाधारणत्वमप्येतन्मते प्रतिरोधान्तर्गतमेव, तनिश्चयत्वाद्यनवच्छिन्नत्वेनापि वा प्रतिबन्धकता विशेषणोया, अधिक-बलप्रतिदन्दित्वञ्च माध्याभावव्याप्यवत्तानिश्चयवाद्यनवच्छिन्नसाक्षादनुमितिप्रतिबन्धकतावच्छेदकत्वमिति भावः । 'तन्नियतौ' व्याप्ति-पक्षधर्मताविरहव्याप्ती, 'मयभिचारेति, धर्मप्रधानो निर्देशः । ननु यदि तौ तन्नियतौ तदा तदुनयनदारैव दोषत्वसम्भवेन कथं तयोः पृथक् दोषत्वमुपेयते इत्याशक्य निरा-- करोति, 'न चेति, 'असिड्यन्तर्भावः' अमिड्युपनयनदारा दूषकत्वं, 'अनयोः' व्यभिचारि-विरुद्धयोः, 'स्वातन्त्र्येणैवेति व्याप्यादिविरह