________________
पर्यापतिः।
पेक्षया साध्यव्याप्यत्वज्ञानस्य लघुत्वाच्च। अथ व्यतिरेकसहचाराचतारेव व्याप्तिधते) वश्चान्वयस्य व्यतिरेकस्य उभयस्य वा सहचाराड्याप्तिग्रहचैविध्येऽनुमानपैविध्यम्, अत एव धूमो दशाविशेषेऽन्वयी व्यतिरेको भन्वय-व्यतिरेकी चेति चेत्, अस्तु तावदेवं तथापि बौविदेवदत्ताभावो गृहे वर्तमानो न वहिःसत्त्व लिङ्गर) देवदत्तात्तित्वात् वहिःसत्त्व-गृहनिष्ठाभावयायधिकरणत्वेन नियतसामानाधिकरण्यरूपव्यात्यभावाञ्च, उपरि सविता भूमेरालाकवत्वादित्यव भूमेरुपरिसविहितसवितकत्वेनानुमानात् । नापि गृहनिष्ठाभावप्रतियोगित्वं तत्प्रतियोगित्वस्य देवदत्तधर्मतया तदसत्रिकर्षे प्रत्यक्षेण ज्ञातुमशक्यत्वात्, अत
स्खौकारात् इत्यर्थः, परन्तु भवता ययतिरेक्यनुमितितया अभिमतं तदेवमस्माकमर्थापत्तिरितिशेष इति भावः । 'व्यतिरेकव्याप्तिमिति व्यतिरेकव्याप्तिज्ञानं सहकार्यामाद्येत्यर्थः, 'देवदत्ताभावः' देवदत्ताभावनिचयः, 'वहिःसत्त्वं कल्पयतीति वहिःसत्त्वं निश्चाययतीत्यर्थः, न तु व्यतिरेकपरामर्शः विशेष्यीभूतदेवदत्तामन्त्रिकर्षण परामर्शासम्भवादिति भावः। 'सहे देवदत्तस्याभाव इति देवदत्तप्रतियोगि
(१) दृश्यत इति क, ख.। (२) बहिसावे पामिति का, ख.।
