________________
चामिवादः।
करणतावा इस विवक्षितलात्, इत्यच. किचिदनवछिनायाः कपिसंयोगाभावाधिकरणताया गुणदावेव सत्त्वातच चहेतोरयभावमचानाव्याप्तिः। न च कपिसंयोगाभाववान् सत्त्वादित्यादौ साध्याभावस्य कपिसंयोगादेनिरवछिन्त्राधिकरणत्याप्रमिद्याव्याप्तिरिति वाच्या केवलापयिन्यभावादित्यनेन ग्रन्धकतैव एतद्दोषस्य वक्ष्यमाणत्वात्। न च पृथिवौ कपिसंयोगादित्यादौ पृथिवौत्वाभाववति जलादौ यावत्येव कपिसंयोगाभावसत्त्वादतिव्याप्तिरिति वाच्च । तनिष्ठपदेन तत्र निरवच्छिन्नतिमत्त्वस्य विवक्षितत्वात्, इत्थञ्च पृथिवीवाभावाधिकरणे जलादौ यावदन्तर्गते निरवच्छिनवृत्तिमानभावोन कपिसंयोगाभावः किन्तु घटत्वाद्यभाव एव तत्प्रतियोगित्वस्य हेतावसत्त्वाबातिव्याप्तिः। न चैवमन्योन्याभावस्य व्याप्यवृत्तितानियमनये द्रव्यत्वाभाववान् संयोगवद्भिववादित्यादेरपि मद्धेततया तत्राव्याप्तिः संयोगवशिवत्वाभावस्य संयोगरूपस्य निरवच्छिन्नसत्तेरप्रसिद्धेरिति वाच्याअन्योन्याभावस्य व्याप्यवृत्तितानियमनयेऽन्योन्याभावस्थाभावो न प्रतियोगितावच्छेदकस्वरूपः किन्वतिरिको व्याप्यवृत्तिरन्यथा मूलावच्छेदेन कपिसंयोगिभेदाभावभानानुपपत्ते रिति संयोगवशिवत्वाभावस्थापि निरवच्छित्रवृत्तिमत्त्वात्। वस्तुतस्तु सकलपदमाशेषपरं न वनेकपरं एतद्दटत्वाभाववान् पटवादित्यायेकतिविपक्षके माध्याभावाधिकरणस्य यावत्त्वाप्रसिद्ध्याव्याप्यापत्तेः, तथाच किञ्चिदनवच्छिनाया निरुतसाध्याभावाधिकरणताचा व्यापकौभतो योऽभावः हेतूतावच्छेदकसम्बन्धावच्छित्र-तत्प्रतियोगितावछेदकहेततावच्छेदकवचं लक्षणर्थः । न च सत्त्वादिसामान्यामा