________________
परामः।
तेषामलिङ्गत्वात् अन्यतमत्वाद्यज्ञानेऽपि धूमज्ञानादनुमितिसत्त्वाच्च । अपि च न धूमप्रागभावादि लिङ्ग,
कदाचिदपि परामर्शविरहेऽपौत्यर्थः, 'धूमज्ञानान्' प्रतीतादिधमजानात्, 'अनुमितिमत्त्वाच्च' अनुमितेरनुभवसिद्धत्वाच्च(१) । ननु माध्यव्याप्यत्वावच्छिवानुमाढनिश्चयविषयत्वं न लिङ्गवं अपि तु मामान्यतस्तादृशस्व-परसाधारणनिश्चयविषयतावत्त्वमेव लिङ्गत्वं, तथाच धूमप्रागभावादेधूमप्रागभावत्वादिरूपेणानुमापरामर्शविषयत्वेऽपि अनन्तसंसारेऽवश्यं कस्यचित् पुरुषस्यान्तो भगवत एव साध्यव्याप्यखावच्छिन्नविशिष्टधीविषयत्वादेव यथोक्तलिङ्गलमक्षतमित्यत पार, 'अपि चेति, 'न लिङ्ग' न व्याप्यं, तथाच कुतो व्याप्यत्वावछिनविषयत्वं तचेति भावः । ननु व्याप्यत्वाभावेऽपि व्याप्यत्वावच्छिवधमरूपविशिष्टधौविषयेत्वे न किमपि बाधकमित्यत साह, 'न वेति, 'तडौः' पुरुषान्तरोय-व्याप्यत्वविशिष्टवैभिव्यधौः, 'अनुमितौति अतीतानागतधमज्ञानजन्यपुरुषान्तरौयानुमितिकारणमित्यर्थः, 'न लिमित्यत्र हेतमाह, 'प्रागभावादौनामिति, लाघवात् प्रतियोगिन एव
(१) पनुमितिदर्शनात् अनुमितिसत्त्वाच अनुमितेरनुभवसिद्धत्वाचेति यावत् इति कल-पु०-पिडितपुस्तकपाठः, परन्वयं पाठः 'अनुमितिसत्त्वाच' इत्यत्र 'अनुमितिदर्शनाच' इति मूलपाठेन सङ्गच्छते नान्यथेति।
