________________
परामर्शः।
प्रत्यक्षेण युगपत्पक्षधर्मे भासते तब लाघवात् व्याप्यत्वजानत्वमेव कारणतावच्छेदक। न चैवमतिरिक्तविशिटजानकारणत्वे गौरवं दोषाय, सप्रमाणकत्वात् कारणताग्रहदशायां फलमुखगौरवस्य सिद्ध्यसिविभ्याम
तो विशेषव्याप्यवच्छिन्ना महाव्याप्तिरतिरिच्यतां तथापि प्रकृते व्याप्तेाप्यवच्छेदकत्वेन व्याप्यतावच्छेदकप्रकारक-पक्षधर्मताज्ञानसत्त्वेऽपि वहिव्याप्यो वहिव्याप्य इति तत्प्रकारकव्याप्तिज्ञानाभावात् कथमनुमितिः स्यात्। न च तदनन्तरं यो यो वहिव्यायवान् मोऽमिमान् इति व्याप्तिज्ञानं कल्यते ततोऽनुमितिरिति वाच्यं । तथा मति कल्यलाविशेषेण लघुरूपावच्छिन्नस्यैव नियतपूर्ववर्जितायाः कल्पयितुं युक्तत्वादित्येव तत्त्वं । ननु शाब्दपरामर्शमात्रादनुमितिरसिद्धैव इत्यताह, 'अपि चेति, 'विशिष्टमिति पाठः, 'यत्र प्रथम' यदनुमितेरव्यवहितपूर्व, वहिव्याप्यत्व-धूमत्वविशिष्टमेव 'प्रत्यक्षेण', 'युगपत्' विशिष्टस्य वैभिव्यमिति रौत्या, 'पक्षधर्म' पक्षतावच्छेदकावच्छिन्ने, भासते' ज्ञायते, 'तत्र', इति योजना, क्वचित् 'वैशिष्यमिति पाठः, तत्रावच्छिन्नस्येत्यादिः, तथाच वकिव्याप्यत्वधूमत्वावच्छिन्नस्य वैशिष्यमेवेत्यर्थः, शेषं पूर्ववत् । 'व्याप्यत्वज्ञानवमेवेति पक्षतावच्छेदकावच्छित्रपक्षविषयतानिरूपितसाध्यव्याप्यत्वावविषविषयतामालिनियत्वमेवेत्यर्थः । 'न चैवमिति, यत्र वकिव्यायो धूमः धूमवान् पर्वत इति ज्ञानामारमनुमिनिस्तति