________________
' परामर्शः।
०५०
वादिति थेयं । नवस्तु तदुभयरूपेण कारणवं किनन्छिवमित्यतशाह, “एवधेति, 'ज्ञानदयादेवेत्येवकारोऽप्यर्थे, नैयाधिकमिद्धविशिष्टपरामर्शस्य धूमो वहिव्यायो धूमवांश्च पर्वत इति समूहा-. खम्बनज्ञानस्य च यथोककारणतावच्छेदकद्वयाक्रान्ततयावधारणामङ्गतः, अत्र यथोकव्याय-पक्षोभयवैभियावगाहिनिश्चयत्वमनुमितिजनकतावच्छेदकं न वा तादृशनिश्चयासमानकालीनं वहिव्यायो धूमो धूमवान् पर्वत इति ज्ञानमनुमित्युपधायकं न वेत्यादयो विप्रतिपत्तयः, व्याप्तिविशिष्टवैशिष्यावगाहिनिश्चयस्यैवानुमितिजनकवमिति नये(१) व्याप्तिविशिष्टवैशिष्यावगाहिनिश्चयत्वं अनुमितिजनकतावच्छेदकत्र वा इत्यपि विप्रतिपत्तिः सम्भवति, वहिव्याप्यधूमवामयं इति ज्ञानं अनुमित्युपधायकन वेति न विपतिपत्तिः परनयेऽपि तादृशज्ञानादनुमित्युत्पत्तेरिति ध्येयं । 'व्यायवज्ञानमेवेति व्याप्यत्वावच्छिन्नविषयतानिरूपितपचतावच्छेदकावछिन्नविषयताशालिनिश्चय एवेत्यर्थः, 'लाघवात्' कारणतावच्छेदकलाघवात्, 'आवश्यकत्वाचेति परनयेऽपि तादृशविशिष्टविषयनाशचिनिश्चयस्यानुमिति हेतुत्वावश्यकत्वाचेत्यर्थः, 'उपजीव्यत्वाच्चेति कचित् पाठः तत्र तादृशविषयतामालिनिवयस्य परनयेऽप्यनुमिति प्रति कारणत्वाञ्चेत्यर्थः । अनुमित्युत्पत्त्यव्यवहितपूर्व तादृशविशिष्टविषयताशाखिनिश्चयः वापि नास्तौति भ्रमेण दूषयति, तस्येति तादृशविभिष्टविषयताशालिनिश्चयस्येत्यर्थः, 'अनुमितेः पूच' अनु
11111
(१) नयनये इत्यर्थः ।
58
