Tattva Chintamani Anumankhandam

SR No.: 010560
Original Sutra Author: N/A
Author: Ganesh Upadhyay
Publisher: Ganesh Upadhyay
Publication Year: 1982
Total Pages: 1002
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 47 MB

Page 197

बामियोपावा।
१५
प्रतियोगिताकान्यवरसामान्याभाव एव साध्यते, तथाचान्यतरस्य यत्. किचित्तादात्म्यसम्बन्धावच्छिनत्वसम्भवेगापि तत्सम्भव इति, नापि सिद्ध. साधमिति जरनैयायिकेन एतदन्यतरत्वावच्छिमप्रतियोगिताकामावः साधयितुं न शक्यते भूयोदर्शने तादृशान्यतरीभूतत्वस्य समवायसम्बन्धावछिनकारणसत्त्वादिति ध्येयं ।
तादृशकारणत्वञ्च विषयतया व्याप्तावेव प्रसिद्धमिति, इदन्तु विषयतासम्बन्धेन व्याप्तिप्रत्यक्षं प्रति तादाम्येन व्याप्तिहेतु रित्यभिप्रायेणेतं । गनु धूमव्यापकवसिमानाधिकरणो धूम इत्याकारकव्याप्तिप्रत्यक्षस्य व्याप्तिघट. कप्रत्येकपदार्थधूमादावपि विषयतासम्बन्धेन जायमानतया तत्र नादाम्येन व्याप्रभावाभिचारापत्तिः तस्माद्याप्तिनिष्ठविषयतासम्बन्धेन व्याप्तिप्रत्यक्षत्वावच्छिन्नं प्रति तादाम्य न व्याप्नेतुत्वं वाच्यं, तथाच तादृशधूमादौ तादृशसम्बन्धेन व्याप्तिग्रहानुत्पादान्न व्यभिचारः, एवं सति कार्य-कारणभावे व्याप्तिप्रत्यक्षमित्यत्र स्थाप्तिपदं विहायतादृशसम्बन्धेन प्रत्यक्षत्वावच्छि प्रति तादात्म्येन हेतुत्वं वक्तव्यं, तथा सति व्याप्तिप्रत्यक्षमात्रत्तिधावच्छिनकार्यतानिरूपितकारणत्वाभावसाधने प्रतियोग्यप्रसिद्धिस्तदवस्थैवेति ताहशासम्बन्धेन प्रत्यक्षत्वस्य कार्य्यतावच्छेदकतया तस्य व्याप्तिप्रत्यक्षतरघटादि. प्रत्यक्षत्तितया व्याप्तिप्रत्यक्षमात्रवृत्तित्वविरहात् व्याप्तिप्रत्यक्षमात्रवृत्ति धावच्छिन्नकार्यतानिरूपितकारणत्वाप्रसिद्धे। पत्रेदं सिद्धान्तितं। विषयतासम्बन्धेन व्याप्तिप्रत्यक्षत्वावच्छिन्नं प्रति तादाम्येग व्याप्तहेतुत्वं वाच्यं । न । तादृशधूमादौ विषयतया व्याप्तिप्रत्यक्षं जायते येन तत्र तादात्म्ये न व्याप्नेर. भावात् व्यभिचारावकाश इति वाच्यं । व्याप्तिप्रत्यक्षत्वस्य व्याप्तिविधयकत्वविशिष्ठप्रत्यक्षत्वात्मकतया विषयतया तहम्मावच्छिन्नाधिकरणताया पतिरिक्तत्वात् विषयतया तादृशश्च व्याप्तावेव जायते न तु धूमादाविति स्थितं ।
स्तनपानं सुखसाधनं सुखागन्यथासिद्धत्वे सति सखान्वयश्चतिरेकामुविधायित्वात् यद्यदनन्यथासिद्धान्वयव्यतिरेकानुविधायि तत्तत्साधनमिति व्याप्ते
24