________________
पातिवादः।
तावच्छेदकरूपलक्षणा व्याप्तिः साधनताभिमते . कास्तीति स्फटिके अवाकुसुमवदुपाधिरसावुच्यते। लक्षणन्तु साध्य-साधनसम्बन्धव्यापकत्वे सति साधनाव्यापकत्वं, विषमव्याप्तस्तु नोपाधिपदवाच्या प्रत्तिनिमित्ताभावात् । दूषकता च तस्य व्यभिचारोबाय
तथापि अयं चाक्षुषो जातिमत्त्वादित्यत्र पक्षधर्मद्रव्यत्वावच्छिन्नमाध्ययाप्रकोपाधावुद्भूतरूपेऽव्याप्यापत्तिः विषमव्यापकस्योपाधित्वानन्युपगमे च महत्त्वेऽव्याप्तिवारणाय निष्टान्तविशेषणवैद्ययं वक्ष्यमाणलशपर धूमवान् वहेरित्यादावा:न्धनादौ द्रव्यं कर्मान्यत्वे मति
वात् प्रत्यक्षमुद्भूतरूपात् महाननित्यद्रव्यत्वादित्यादौ गुणान्यत्वमहत्त्वानित्यसमवेतत्वादिषु अतिव्याप्यापत्तिश्चेति वाच्च। माघमावछिनमायव्यापकस्यैव एतन्मते उपाधितया उतस्थले उद्भूतरूपस्यानुपाधित्वात् । न च तथापि सत्त्वाचेकव्यक्तिहेतुके द्रव्यं सत्त्वादित्यादौ माध्यव्याप्ये) घटत्वादावतिव्याप्तिर्द्वारा सामानाधिककरण्यसम्बन्धन तस्यापि साधननिष्ठमाध्यमामानाधिकरण्यव्यापकत्वादिति वाच्य। परेपात्रेदमुपाधिलक्षणं अपि तु एतादृशविशिष्टधर्मस्योपाधित्वव्यापकत्वमेव तेषामभिभतं तथाचोपाधिलक्षणतियाप्तेः व्यभिचारसंपादकतपा(दोषत्वेऽपि व्यापकतातिप्रसङ्गस्यादोषतयातिव्याप्तेरदोषत्वात् । न वितस्य व्यापकधर्मरूपत्वे साध्यसम्बन्धितानवच्छेदकमाधमतावच्छेदका(९) घटत्वस्य उपाधित्वाभावसूचनार्थं साध्ययाप्ये इति विशेषणम् । (२) वधाचासम्भवाचायोर्थमिचारसम्पादकतयेति ख, ग ।
