________________
चालवादः।
बविशिष्टतावान् जातेरित्यादौ च नातियाप्तिः, न वा गमनादः कालिकसम्बन्धेनावृत्तित्वमते द्रव्यं सत्त्वादित्यादौ द्रव्यत्वाधिकरणकालावृत्तिलस्थावृत्तिमाचे सत्त्वेऽपि प्रतिव्याप्तिः, गगनादेस्तेन सम्बन्धेन वृत्तिवमते द्रव्यं गुणदित्यादौ द्रव्यत्ववदवृत्तित्वस्याप्रसिड्याव्याप्तिः, खविशिष्टाधिकरणवृत्तित्वमपि हेतुतावच्छेदकसम्बन्धेन स्वविशिटाधिकरणे दैशिकविशेषणताविशेषणवर्त्तमानत्वं, तेन वकिमान् धूमादित्यादौ वन्यसमानाधिकरणधूमावयवत्वादेशिकविशेषणताविशेषेण वयसमानाधिकरणद्रव्यत्वादेश्च धूमसमानाधिकरणत्वेऽपि नाव्याप्तिरिति संक्षेपः । । म त्वमवोर्लक्षणमत्त्वासात्वमुपपादयति, 'तथाहौति, 'वकिसम्बन्धित्वे' वक्रिमामानाधिकरण्ये, एवं सर्वच, 'न अतिप्रसामिति न हि माध्यसामानाधिकरण्यातिप्रम निरकमाध्यसामानाधिकरण्यावच्छेदकत्ववदित्यर्थः, 'संयोगादौ' संयुकत्वादो, 'त्रादिना प्रमेयत्वादिपरिग्रहः, 'तथाखादर्शनादिति यथोक्तधूमादिसामानाधिकरण्यानवच्छेदकलादित्यर्थः, माध्यमामानाधिकरण्यातिप्रमकस्यापि निरुकमाध्यमामानाधिकरण्यावच्छेदकलाश्रयत्वे संयुक्रत्व-प्रमेयत्वादेरपि तामधूमादिसामानाधिकरण्यावच्छेदकलापातादिति भावः । अत्र माध्यमामानाधिकरयांशस्यातिरिक्तस्य प्रवेशे प्रयोजनविरहात् गौरवाच तत्परित्यज्य लक्षणतरमाह, 'अथ वेति ‘यत्पदं साध्यपरं, प्रचापि यत्सम्बन्धितावच्छेदकयावच्छिवं यत् तत् तदुर्मरूपेण तस्य व्यायमित्यर्थः, अन्यथा द्रव्यं सत्चादित्यादावपि सत्ताया द्रव्यत्वमामानाधिकरण्यावच्छेदकविशिष्टमत्ताबावच्छिनखादतिव्याप्यापत्तः,
21