________________
(५६ सावचिन्तामयी
यहा यत्सम्बन्धितावच्छेदकरूपवत्त्वं यस्य तस्य सा व्याप्तिः। तथाहि धूमस्य वह्निसम्बन्धित्वे धूमत्वम
श्रुताभिप्रायेणामद्धेतौ लक्षणासत्त्वं प्रतिपादयति, 'न होवमिति, 'अत्यन्ताभावप्रतियोगिनः' प्रतियोगितावच्छेदकावच्छित्रस्य, उपाधेः' बान्धनवत्त्वाधुपाधेः(१) । ननु तस्यानोपाधिकत्वरूपत्वे “यावत्खव्यभिपारिव्यभिचारिमाध्यमामानाधिकरण्यमनौपाधिकत्वं" इति प्राचीनग्रन्थविरोध इत्यत श्राह, ‘एतदेवेति मया यनिरुतमेतदेवेत्यर्थः, 'अनौपाधिकत्वमित्यनन्तरमिति पूरणीयं, 'गौयते' प्राचीनैरुचते, 'व्यभिचारिपदस्य खसमानाधिकरणात्यन्ताभावप्रतियोगितावच्छेदकावच्छिन्नार्थकतया, द्वितीयव्यभिचारिपदस्य च तत्प्रतियोगिताकात्यन्ताभावसमानाधिकरणार्थकतया तस्याप्ययमेवार्थः इति भावः ।
प्रकारान्तरेणानौपाधिकत्वं निर्वक्ति, 'यति यावन्तो यत्ममानाधिकरणात्यन्ताभावाप्रतियोगिनस्तत्प्रतियोगिकात्यन्ताभावासामानाधिकरण्यं यस्य तस्य तत्त्वमेव तदनौपाधिकत्वमित्यर्थः, प्रथमयत्पदं माध्यपरं यस्येत्यत्र यत्पदं हेतुपर, वकिमान् धूमादित्यादौ वहिसमानाधिकरणभावाप्रतियोगिमामिन्धनादीनां सर्वेषामेवा
(१) बमसंसहीतादर्णमूलपुस्तकेषु सर्वत्र ‘पाईन्धनवत्वादेशपाधेः'
इति पाठो वर्तते परन्तु टीकाकारण्याख्यानुसारेण कस्मिंश्चिमूलपुलके पाईन्धनवत्वादेशपाधेः' इत्यत्र 'उपाधेः' इत्येतावमात्रपाठी वर्तते इत्यनुमीयते।
