________________
त्रसभृतविचार:
श्रीयत्रक- तव्या, सो य थावरेपि तत्ताए गने घातेंतो तमथावरेग पुट्ठो, जइ पुण तसभूतो भणेज तो मुंजा; तदयुक्त, कथं ?, णिच्छयणए| नागचूर्णिःपडच णगरद्वितो णागरओ तीर्थकामवत् , एवं सो मए तसो ण घातेयव्योति तस्यामेव जातौ वर्तमानोऽधात्यः, थावरगतो पुण ॥४५७॥
'ण चेव तसो भवतीत्यतो तसट्ठाणं अघतं, उदओ सवायं उदए (सूत्रं ७६), ण रोसेण पडिणिवेसेण वा, ओभावणद्वता वा न केवलं, किं तु कुसलं गवेषित्वा, कतरे तुम्भे वदह तसपाणा कंठो, सवायं भगवं गोयमे उदयं पेढालपुतं एवं वयासी-जे तुब्भे वयह तसभूता पाणा ते वयं वदामो तसा पाणा भूता, एते तसा विजंति, तसा य तमभूता, यद्यप्येकः भूतशब्दोऽधिका, तस्याप्यर्थः भवतो न भवतीत्यतो तुल्या, एकाश्रयत्वात् एगट्ठा, सुखं सुखोचारणात , सूपनीततराप्येवं उपनीयतरा, तसा पाणा, अर्थमुपनयतीत्युपनीतं भवति, किं सुखतरं तसभृताभिधाने अत्थो वणिजति ?, मन्यत इत्यर्थः, तसामिधानेन सुखतरं उपणिअति, भूतसद्दो पुण औपम्ये तदर्थे च वर्तते, तदर्थे तावत् जम्हा भूतो भवति भविस्सति तम्हा भूते, अथवा सीतीभूते परिणिब्बुडे य, तम्हा उसिणे उसिणभृते जाते आविहोत्था, औपम्येऽपि स देवलोकभूते, स एवं द्विधा भृतशब्दो वर्तते, अप्येवं संमोहं जनयति नतु निष्णय, कथं ?, न हि कश्चित्रसतुल्योऽन्यः कायोऽस्ति जेण बच्चेज, परिशेपात् तदर्थ एव घटते; तदर्थोऽपि च भूतशब्दमन्तरेणापि स एवार्थः सेत्स्यति, परि समन्तात् कुश आक्रोश, नेनिंदध आक्रोशत इत्यर्थः, नयनशीलो नेयाइओ मोक्षं नया तीत्यर्थः, अभिमुर्ख नंदध प्रशंसत इत्यर्थः, अयंपि निदेशे, दर्शनं दृष्टिा देशः उपदेशो मार्गः, स्वसिद्धान्तख्यापनार्थमित्यर्थः, किंचान्यत्-जं तुम्भे भणह तसभूएहिं पाणेहिं णिक्खिप्प दंडंति तं समयविरुद्ध, कहं ?, भगवं च उदाहु संतेगइया पुरिसा भवन्ति, गम्भवतिया संखेजवासाउया आयरिया वुत्तपुवत्ति अतीतकालो गहितो, एगग्गहणेण वद्यमाणोवि गहितो अणागतोवि,
(