________________
श्रीसूत्रकताङ्गचूर्णि: ॥३२१॥
अकिरिआइ वा जहा संखसिद्धते वृत्तं तहा किरिआइ वा अकिरिया २, तेषामुत्तरं - अत्यन्तानुपलब्धेः प्रधानमेव नास्ति, मक्कार्थमप्येकांतेन नास्ति, कस्मात् ?, यस्य च भवति उपलब्धेरनुपलब्धेव, तथा कारणात् कार्यान्यत्वात् इत्येवमादिभिर्हेतुभिः सांख्यसिद्धान्तस्योत्तरं, एवं तेहिं विरूवरूवेहि क्रम्मममारंभेहि जाव भोअणाए, एवं एगे मामगं धम्मं पण्णवेति, आत्माप्यथैषामकर्त्ता, तथापि निर्लज्जा मागं धम्मं पण्णवैति, यद्यकर्त्ता तेन पण्णवणा ण जुञ्जते. वुद्धेऽभ्यचेतनत्वात् घटस्येव प्रज्ञापनासामर्थ्यं | नास्तीति ततस्तदुपदेशद्रष्टुरभावात्, कामं च खलु परलोग णिमित्तं ते सहायका सांख्या ते समणमाहना पूति, न तु प्रत्युपकारार्थं, लोकायतिकवत्, जाव णिकामईसु, पुव्नामेव तेसिं गातं भवति धम्मसङ्काए ते अप्पणा आचरंता उसगादीनि आत्यंति एवं जाव कामभोगसेयंसि० दोचे पुरिसजाते ॥
अहावरे तच्चे पुरिसे ( मू० ४ ) इस्सरकारणिए, इह हि पुरिसाइया धम्मा-स्वभावाः, जीवानासजीवानां च, अत्र जीवधर्मा जन्मव्याधिजरारोगशोक सुखदुःखजी चितमरणाद्याः, अजीवधर्म्मा अपि मूर्तिमताममूर्तिमतां च द्रव्याणां मूर्त्तिमतां तावत् वर्णगन्धरसस्पर्शाः, अमूर्त्तिमतां आकाशदिकालादीनां दिश्यन्त इति दिशः, परापरत्वादि कालस्य, शब्दगुणमाकाशं, कतरः पुरुषो योऽसौ परमेश्वरः विष्णुरीझरो वा ?, आह हि - 'पुरुषः कर्मणां कर्त्ता० ' तथा चाहुः 'ईश्वरात् संप्रवर्त्तते' अपरे ह्याहु:- 'एका मूर्तिः त्रिधा जाता ० ' इत्यतः पुरुषादीया, पुरुषप्रणीताः पुरुषेण प्रणीयमानास्तान् प्रकाशनापद्यन्ते क्षीवत्, पुरुषोत्तमीयाः न स्त्री न नपुंसो, पुरुषः प्रधानः, पुरुषेण प्रदर्शिताः प्रयोतिताः, यथा प्रदीपेनादित्येन वा घटः, पुरुपणामिमन्त्रागताः सर्वगतत्वात्, पुरुपेण- आभिमुख्येन अणुगता सर्वगतत्वात् मृणालतंतुवत्, न पुरुषमुदस्य वर्त्तते, पलयकालेऽपि पुरुषमेवाधितिष्ठति जलोम्मिवत्,
- Can Put the ran out our
ईश्वर
कारणिकाः
| ३२१॥