________________
श्रीवत्रकताजचूर्णिः ॥ २३८ ॥
अत्यर्थ लवति पुनः पुनर्वा लवतीति लालप्यते, हा मातः हा पितः हा विभवाः हा जीवलोक अदुहविसहा कुतीर्थिकाः राजादयश्थ अपि, रूपवानपि कोण्डरीक पौण्डरीकसरिसो, धनवान्नंदसरसो, धान्यवान् तिलग सेट्ठिसरिसो, तेऽवि सव्वे लालप्ययंता घतमृर्वेति, धन्तः - संसारः एवं ते यथा कर्मनिष्पन्ना प्रेत्य समाधिं न प्राप्नुवन्ति, यच तच्छाश्वतकारित्वेनाजरामरणेव अहन्यहनि उत्पद्यमानेन धनमुपार्जितं तदप्यस्याग्रे राजादयोऽपहरंति, एवं मत्वा पापाणि कर्माणि वर्जयेत् तपश्चरेत्, कथं ? - सीहं जहा खुडमिया चरंता' वृत्तं ||४९२|| क्षुद्राः मृगाः क्षुद्रमृगा, व्याघ्रवृकद्वीपिकादयः, मृगा रोहितादयश्च, अथवा स एव क्षुद्रमृगः दूरेणेति अदर्शनेनागन्धेन वा तद्देशपरित्यागेन च, अपि वातकम्पितेभ्यः वृणेभ्योऽपि सिंहा भयादुद्विग्नाचरन्ति, एवं तु मेधावि समिक्ग्व धम्मं एवं - अनेन प्रकारेण मेधया धावतीति मेधावी सम्यक् ईक्षित्वा समीक्ष्य ज्ञात्वेत्यर्थः, असमाधि कर्तॄणि च पावाणि दूरेण चिव एजा | 'संबुझमाणो' वृत्तं || ४९३ ॥ संबुज्झमाणो य, किं संबुज्झमाणो ?, समाधिधम्मं, मतिरस्यास्तीति मतिमान् चडूमाणपरिणामो हिंसादिपापत आत्मनो निवृत्तिं कुर्यात्, निवृत्तेः करणमित्यर्थः स्यात् किं पापात् ०१, हिंसापताणि दुहाणि मत्ता, हिसातः प्रभूतानि हिसापताणि जातिजरामरणाप्रियसंचासादीनि नरकादिदुःखानि च अड्डविधकम्मोदय निष्फण्णाणि, असमाधिं प्रसवतीति णिव्वाणभूते च परिव्वजा, निर्वाणभूतः सर्वभूतानां निर्वृत्तिकरणमित्यर्थः, द्रव्यवलयं शंखकः भाववलयं माया, यथा वा निवृत्तोऽन्याबाधसुखप्राप्तस्तिष्ठति एवं भगवानपि अव्यावाधसुखनिस्संगो, अनिवृत्तोऽपि निर्वृत्तभृतः सर्वतो व्रजेत् परिवएज्जा । मूलगुणाधिकारे प्रस्तुते 'सुसं ण वूया' वृत्तं ||४९४ | | आत्मनिः श्रेयसकामी एवं निर्वाणसमाधिर्भवति, कसिण इति सम्पूर्णः, संसारिकानि हि यानि कानिचित् स्नानपानादीनि निर्वाणानि तान्यसंपूर्णत्वात् नैकान्तिकानि नात्यंतिकानि च वक्तारोऽपि च भवति
वित्तादित्यागादि
॥२३८||