________________
समवाय ७२॥
श्री., समवायाङ्ग
स्त्र ॥ चोयूं अंग ॥१६॥
कोतर, परोव, वणवं, छेदवं, मेदवं, वाळवू अने संक्रामद् (बीजा पदार्थ- मेळवq) आ विगेरे करवाथी (लखवा, कोतवा विगेरेथी) अक्षरो थाय छे. तथा विपयनी अपेक्षाए पण अनेक प्रकारे लेखन थइ शके छे केम के स्वामी-भृत्य, पितापुत्र, गुरु-शिष्य, भार्या-पति, शत्रु-मित्र विगेरे लेखना विषयो अनेक छे. तेम ज ते स्वामी विगेरेना तथाप्रकारना कार्यों पण अनेक प्रकारना छे, तेथी अनेक प्रकार थइ शके छे. आ अक्षर पण दोप रहित लखवा जोइए, तेथी तेना दोष आ प्रमाणे कह्या छ-"अति झीणापणुं, अति मोटापणुं, विषमपणुं, लींटीनुं वांकापणुं, असमानतुं सदृशपणुं (जेमके-'प' ने बदले 'य' लखवो विगेरे) तथा अवयवोनो विभाग न पाडवो ते (अक्षरोना विभाग माथां विगेरे जुदा लखीने न पाडवो ते वरवर्णिका' ने बदले विखर्णिका') १, तथा गणित एटले संख्या, ते गणित संकलित विगेरे अनेक प्रकारचं पाटीने विष प्रसिद्ध छे २, रूप्य-लेप्य, शिला, सुवर्ण, मणि, वस्त्र अने चित्र विगेरेने विपे रूप बनावबुं (प्रतिमादिक बनाववानी कळा )३, नाट्य कळा-भरत, मार्ग, छलिक अने लास्यविधान विगेरेना भेदवडे आठ प्रकारचं नाट्य ग्रहण करवाथी नृत्यकळा पण ग्रहण करी छे एम जाणवू. ते नृत्यकळा त्रण प्रकारे छे-अभिनयिका, अंगहारिका अने व्यायामिका-आ सर्वनुं स्वरूप भारतनाटयशास्त्रथी जाणवू ४, तथा गीतकळा त्रण प्रकारनी छे-निबंधमार्ग, छलिकमार्ग अने भिन्नमार्ग, तेमां " सात स्वर, त्रण ग्राम, एकवीश मूर्छना अने ओगणपचास तान छे. ए प्रमाणे स्वरमंडळ समाप्त थयु." आ कळा विशाखिल नामना शास्त्रमाथी जाणवी ५, 'वाइयं ति'-वाद्यकळा. आ कळा चार प्रकारनुं तत, पांच प्रका
१. गरम करेली वस्तुने काष्ठपर फेरवी अक्षर पाडवा. तेमा काष्ट बळे छे ने अक्षर पडे छे.
॥१६॥