________________
(११६)
जैनतत्त्वादर्श.
जीव.
नित्य.
नित्य.
परतः अनित्य.
अनित्य १ काल. १ काल.
१ काल. १ काल. २ ईश्वर. २ ईश्वर. २ ईश्वर. २ ईश्वर. ३ श्रात्मा. ३ आत्मा . ३ आत्मा . ३ आत्मा. ४ नियति. ४ नियति. ४ नियति. | ४ नियति. ५ स्वजाव. | ५ स्वनाव. । ५ स्वनाव. | ५ स्वनाव,
विकल्प करवानी रीत कहिये बियें. अस्ति जीवः खतोनित्यः कालत इत्येकोविकल्पः॥१॥ अर्थः-श्रा आत्मा निश्चयें खखरूपश्री कालथी उत्पन्न थयेल . कालवादिना मतनो आ विकल्प. कालवादी, कालथीज जगतनी उत्पत्ति, स्थिति, तेमज लय माने .वली कालवादी कहे डे के चंपक, अशोक, सहकार, निंब, जंबु, कदंबादि जे वनस्पति बे, तेउनी उपर फुलोर्नु लागवू, फलप्रमुखनुं बंधावं ते कालविना यश् शकतुं नथी, तथा हिमकणसंयुक्त शीतनुं पडवू, तथा नक्षत्रगर्जनुं धारण, वरसादनुं वरस, इत्यादि काल विना होतुं नथी, वती बझतुोना विजाग, तथा बाल, कुमार, यौवन, वृछादिअवस्था, तेपण काल विना थक्ष शकती नथी, जे जे प्रतिनियत काल विजागादि बे, ते सर्वनो कालज नियंता ने, जो कालने नियंता न मानियें तो कोश्वस्तुनी व्यवस्था थशे नहि कारण के जेम को पुरुष मग रांधे , ते मगपण काल विना रंधा जाता नथी, नहि तो हांमली तथा इंधन प्रमुख सामग्रीना संयोगथी प्रथम समयमांज मग केम न रंधा जाय ? ते कारणथी जे कर्ता डे ते कालज . तथा चोक्तं ॥ न कालव्यतिरेकेण. गर्नबालशुनादिकं ॥ यत् किंचिजायते लोके, तदसौ कारणं किल ॥१॥ किंचित् कालादृते नैव, मुजपक्तिरपीदयते ॥ स्थास्यादिसन्निधानेऽपि, ततः कालादसौ मतः ॥२॥ कालाजावे च गर्नादि, सर्वं स्यादव्यवस्थया ॥ परेष्टहेतु सदनाव, मात्रादेव तनवात् ॥३॥ आ श्लोकोनो नावार्थ उपर लखेलो . तथा ॥ कालः पचति नूतानि, कालः संहरते प्रजाः॥ काल: सुतेषु जागर्ति, कालोहि दुरतिक्रमः ॥ ४॥ अहियां पर इष्ट हेतुना स