________________
जैनतत्त्वादर्श.
बीजा महाव्रतनुं स्वरूप लखिये बियें. प्रियं पथ्यं वचस्तथ्यं, सूनृतव्रत मुच्यते ॥ तत्तथ्यमपिनो तथ्यमप्रियं चा हितं च यत् ॥ ४ ॥ जे वचन सांजलवा बीजा जीव हर्ष पामे, ते वचनने प्रियवचन कहियें, तथा जे वचन जीवोनेपथ्यकारि होय, परिणाम सुंदर होय, अर्थात् जे वचनथी जीवने
विष्यमा बहुज सारुं याय, तथा जे वचन सत्य होय, एवं वचन जे बोल ते सूनृत व्रत कहियें; अने जे वचन अ प्रिय तथा हितकारि होय ते सत्य होय तो पण सत्य नथी. या व्रतविषे कांइक विशेष लखिये बियें. जे वचन व्यवहारमां जलें सत्यज होय, परंतु ते जो बीजा जीवने दुःखदायक होय तो ते वचन साधु न बोले. जेम के काणाने काणो के देवो, चोरने चोर केद्देवो, कुष्टीने कुष्टी केवो, इत्यादि; वली जे वचन जीवोने जविष्यमां नर्थकारक होय तेपण वसुराजानी पेठे बोले नहि. जो या बने वचनो बोले तो ते साधुने सूनृत व्रतमां कलंक लागी जाय, कारण के बने वचनो असत्यमांज गणेलांबे.
( ८४ )
हवे त्रीजुं महाव्रत लखियें बियें. अनादानमदत्तस्याऽस्तेयत्रतमुदी - रितं ॥ बाह्याः प्राणानृणामर्थो, दरता तं हताहि ते ॥ ५ ॥ अर्थः- दत्त मालेकना श्राप्या विना लई लेवुं तेनो जे नियम ते अस्तेय व्रत कहियें. नामातंर चोरीत. श्रदत्तादान, चार प्रकारनुं बे (१) जे वस्तु साधुने लेवा योग्य बे, जेम के चित्त, जीवरहित वस्तु, तृण, काष्ठ, पाषा
दि, ते तेना खामिना पुग्या विना लई लेवी, ते खामि दत्त. (2) तथा जेम कोई घेटुं, बकरी, गाय प्रमुख जीव, जेनो स्वामी बीजा हिंसकजीवने तेनी किंमत लई खापे, अथवा किंमत विना यापे ाने लेनारें पेली वस्तु बीधी बे, परंतु ते जीवें पोतानुं शरीर पेलुं नथी, ते देतुथी जीवदत्त. ( ३ ) तथा श्रधाकर्मादि श्राहार प्रमुख जे जे वस्तु, अचित्त, जीवरहित पण बे, घने आपली पण ते वस्तुना स्वामियें जबे, परंतु तीर्थंकर जगवंतें निषेध करी बे. पबी जो साधु ते वस्तुने ग्रहण करे तो तीर्थंकर अदत्त (४) तथा जे वस्तु निर्दोष बे, जेम के वस्त्र थाहारादि, अने ते वस्तुना स्वामियें ते यापेली बे, तेमज तीर्थकर जगवतें तेनो निषेध पण करेलो नथी, बतांपि गुरुनी यज्ञाविना ते वस्तुने जो साधु लड़े तो अदत्त. या व्रतमां या चारे प्रकारनुं श्रदत्त