Page Text
________________
तत्वार्थविवरणपूढार्थदीपिका । शैलेशीकरणरूपप्रयत्नसाध्या तु कृ कर्मक्षयरूपा तज्जन्यपरमानन्दरूपा वा मुक्तिः पारगतागमसमुद्रीक्षिता युक्तिस्तोमान्नीतपरमपुरुषार्थभावा स्वानुरागानुपाचितरन्वेषणीयसाधनैव, भ्रमप्रमादविप्रलिप्सादि
પાપપુરુષોપરિતાપથવિધાવિતસમુધ્ધનનાડપંપાપિ ના શદ્માવતવાણાનાિિક્રતિનિધિ માन्यतरसमुद्भवतत्त्वार्थश्रद्धानात्मप्रशमसंवेगनिर्वेदानुकम्पास्तिक्यामिव्यक्तिलक्षणविशुद्धसम्यग्दर्शनतद्विशुद्ध-.. ज्ञानादिभाग्भिः परिम्पर्यणाध्यवसायविशुद्धिस्थानान्तराण्यवाप्नुवद्भिः सुप्रापैव । निखिलकर्मक्षयोद्भूतरूपत्वादेव चास्याः शश्वदप्रतिपातादात्यन्तिकत्वम्, व्यतिकीर्णसुखदुःखहेतुभावार्थान्तरानपेक्षत्वादेकान्तिकत्वम् , प्राककाठावस्थानादनुत्तरत्वादनतिशयत्वम्, प्राण्युपमर्दनजलौकिक सुखविपरीतत्वेनानाबाधकत्यम्, सर्वद्वन्द्वस्पर्शविषयातिक्रमाद् दुःखक्लेशाकलकितत्वेन केवलवम् , निष्प्रतिद्वन्द्वरत्वादेव निरावाधत्वम्, आत्म-.. तादात्म्याविर्भावमात्रत्वेन मनोज्ञविषयसंसर्गायत्तेोत्पत्तिवियुतत्वेन स्वाधीनत्वं च गीयते प्रमाणनयनिष्णातः, ' अधिगतिरप्यस्थाः संसर्गप्रतिबन्धोपरागोन्मूलनात् पुनर्भवोच्छेदादत्यन्तदुःखोच्छेदादिति सर्वथोपपतिसमलड्कृताया अस्याशासनाच्छास्त्रत्वमाविमाणस्यास्य तत्त्वार्थाधिगमाख्यस्य शासस्य स्वबुद्धौ विपरिवर्तमानस्याभ्युदयफलप्राप्त्युत्सवफलकधर्मार्थकामविमुखान् दुखाभावार्थिनो हिताहितप्राप्तिपरिहारार्थिनः प्रत्युपदेशरूपत्वमालयन् हिताहितविभागोपदेशानुग्रहैकारणो मोक्षमार्ग संक्षेपेणोदेण्टुकाम आचार्य इदमाह
सम्यादर्शनशुद्ध, यो ज्ञानं विरतिमेव चाप्नोति।
दु:खनिमित्तमपदि, तेन सुलब्धं भवति जन्म ॥१॥ ( य० टीका ) सम्यग्दर्शनसंशुद्धमिति' अनया च कारिकया जन्मनीत्यादिद्वितीयकारिकानुस्यूतया "सम्यग्दर्शनज्ञान चारित्राणि मोक्षमार्गः॥१-१॥ इत्यनुवन्धचतुष्टयप्रदर्शनप्रवणं कृत्स्नशास्त्रार्थसंग्राहकमादिम चतुष्टयमाह-पारगतागमसमुद्वीक्षितेत्यादि । सा मुक्ति कैः पुरुषविशेषैः कीदशसाधनानि . प्राप्नुवद्भिश्च समधिगम्येत्यत आह-शङ्कायतिचाराऽनालिङ्गितेत्यादि सुप्रापैवेत्यन्तम् । मुक्त्यधिगतौ हेतुत्रयमाह-संसर्गप्रतिवन्धेत्यादिना। अभ्युदयफलप्राप्तीति-अभ्युदयफलं स्वर्गफलं तस्य प्राप्तिस्माद्धर्मात् सोऽभ्युदयकलप्राप्तिरित्यर्थः, अस्य धर्मेत्यनेनान्वयः । उत्सवफलकेति-अस्याऽर्थकात्यनेनाऽन्यः । दुःखाभावार्थिन इति-दुःखञ्च किञ्चिन्मे मा भूदित्यभिलाषिण इत्यर्थः । हिताहितप्राप्तिपरिहारार्थिन इनि-हितं सुखं तत्प्राप्तिः,. अहित दुःखं तत्परिहारश्च मे भूयादित्येवं सुखेच्छादुःखजिहासाप । इत्यर्थः। ..
विषयश्चाधिकारी च, सम्पन्धश्च प्रयोजनम्। "विनाऽनुवन्धं ग्रन्थादो, मङ्गलं नैव शस्यते ॥ १॥ . .
इति पारमापोंक्तिमाश्रित्याह-अनुवन्धचतुष्टयप्रदर्शनप्रवणमिनि, तत्राऽनुवाद.. नाम प्रवृत्तिजनकज्ञानजनकज्ञानविषयत्वं प्रवृत्तिप्रयोजकज्ञानविषयत्वं वा । प्रवृत्तिात्र शास्त्राध्ययनविषयिका तजनज्ञानमिदं शाखाध्ययनं मदिरासाधनमित्याकारक ज्ञानं मरकृतिसाध्यमित्याका- .
| SR No. | 010492 |
| Book Title | Tattvarthadhigama Sutra |
| Original Sutra Author | Umaswati, Umaswami |
| Author | Vijaydarshansuri, Yashovijay |
| Publisher | Motiji Kapurchand Tarachand |
| Publication Year | 1955 |
| Total Pages | 472 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Tattvartha Sutra, Tattvartha Sutra, & Tattvarth |
| File Size | 35 MB |