________________
.. तवादिपरावीपिका । ___त्याह- अनवधमिति' अनवधमगर्य निष्पापमिति यावत् यया, कर्म शुद्धप्रयोगहेतुकं - कल्याण
प्राप्तिकारणं शुभं क्रियानुष्ठानं दया वैराग्यमित्यादि, न चैवं शुभाशंसाकृत निदानत्वम् , भोगप्राप्तिफलस्यैव तस्य निदानत्वेन नियमितत्वात्, तस्यैव चागमे निषेधात् , " सहंकामा विसं कामा, कामा आसीविसोपमा । कामे पत्थेमाणा, अकामा जंति दोग्गई ॥ १ ॥ इत्यादिना ॥ ३॥
gવારવ્યવચ્છેદ્યાગાનુવમેળોડમાધંમવિમધ્યમાજિંતયે સ્વામિન, શાચबन्धस्य च मध्यमः स्वामीति तानुपदर्शयन्नाह (भा.) कहितमिह चामुत्र, चाधमतमो नरः समारभते। - .
इह फलमेव त्वधमो, विमध्यमस्तुभयफलार्थम् ॥४॥ . (व्या० ) तत्प्रभृतितिभिः कारिकाभिः समानेऽपि सर्वसंसारिजीवानां जीवत्वे पूर्वोपार्जितशुभाशमक परिणतिशेन पुरुषार्थसाधनभेदादधमत्तमाधमविमध्यममध्यमोत्तमोत्तमोत्तमलक्षणं षड्विधत्वमावेदयत्याचार्यः । आऽपि महानिशीथसिद्धान्ते प्रत्यपादि-पुरुषपदकस्वरूपं किञ्चिद्भङ्गयन्तरेण " गोयमा ! छविहे पुरिसे णेए तं जहा-अहमाहमे, अहमे, विमज्झिमे, उत्तमे, उत्तमुत्तमे, सञ्चुत्तमुत्तमे इत्याद्यालापककदम्बकेन । अहितमकुशल सापायम्, ३६ चामुत्र च इहलोकपरलोकयोः, आद्यश्च एवार्थे, अनेन च इहलोकपरलोकाहितमात्रानुबन्धिप्रवृत्तिमरवमयमतमरवलक्षणमावेदितं भवति । अधमतमः सर्पनिकृष्टः पापीयान् , नर इति पुरुषनिर्देशो व्यवहारप्राधान्यादिभिः । समारभते इत्यनेन द्वितीयावस्थावच्छिन्नत्वं कैमुतिकन्यायेन चाचतृतीयावस्थाविशिष्टत्वमपि सूचितम्, अवस्थात्रयी च संरम्भसमातस्य निदानरूपत्वात्, न तु कुत्राप्यागमे शुभाशंसा, तत्कृतस्याऽनिदानरूपत्वात', अत एव"चारिजेइ जइवि निया-णवंधणं वीयराय ! तुह समये । तहऽवि मम हुज सेवा, भवे भत्रे तुम्ह चलणाणं ॥१॥" इत्यायपि सङ्गच्छत इत्याशयेनाऽऽह न चैवं शुभाशंसाकृतमित्यादि । सल्लमित्यादि । अप्रविष्टं शल्यं कायभेदबलारोग्यपरिहाणिमिवाप्रविष्टः कामोऽपि संयमभेदात्मक्लेशबलाऽरोग्यज्ञानादिपरिहाणि विदधातीति सादृश्येन शेल्यमिव शल्यं, कामाशदादयः । मरणापादकत्वसाधम्र्थेण विषमिव विषं । आशीविषोपमा:-आशीस्तालगता दंष्ट्रा तस्यां विषमस्य आशीविषः सपस्तदुपमाः, अभ्यत्वात् कामान् प्रार्थयमाना अपि अकामा इष्यमाणकामाननाप्नुवन्तः, इच्छाविषयकामकर्मप्राप्त्यमाव। इति यावत् । याति दुर्गतिम् नरकादिगत्याश्रया भवन्तीत्यर्थः । अत एव " भोगे अमुंजमाणा वि केइ मोहा पति अहर गई" इत्युक्तमपि सङ्गच्छते । -
इति तृतीयकारिकाव्याख्या समाप्ता। चतुर्थावितरणिकामाह एवकार०यवच्छेचस्येत्यादि।
इहलोकपरलोकाहितमात्रानुबन्धिप्रवृत्तिमत्वमिति । ऐहिकपारत्रिकहित. फलाननुबन्धित्वे सत्यहिकपारत्रिकाहितफलानुबन्धित्वविशिष्टसंरभसमारभार भक्रिया यत.मानुकूलकत्याश्रयत्वमधमाधमत्वलक्षणमित्यर्थः । प्रत्येक पुनः कषायादिभेदेनाऽने