________________
पाणिनिसूत्रव्याख्या
कौशिकेनेति कर्ता । राममिति प्रधानकर्म । क्षितीश्वर इति अपधानकर्म । याचित इति कर्मणि क्तः ।
५६
प० । अकर्मकधातुमियोंगे देशः कालो भावो गन्तव्योऽष्वा च कर्मसंज्ञक इति वाच्यम् । ( 1103 - 1104. )
कालभावाध्वगन्तव्याः कर्मसंज्ञा कर्मणाम् | देशच्या कर्मकाणां च कर्मसंज्ञा भवेदिह ||
कुम (सम्भवे - III. 81.
मृगाः प्रियालद्रुममञ्जरीणां रजः कणैर्विनितदृष्टिपाताः ।
मदोद्धताः प्रत्यनिलं विचेरुवनस्थलीमर्मर पत्र मोक्षाः || 232
चरतेः सकर्मकत्वम् ।
रघुवंशे --- II. 8.
लतापतानोथितैः स कैशरविज्यधन्वा विचचार दात्रम् |
रक्षापदेशान्मुनिहोमधेनो
سرا
वन्यान्विनेय्यन्निव दुष्टसत्त्वान् ॥ 283 ||
दावस्य देशत्वात् चरतेः सकर्मकत्वम् ।
अस्मिन्नेव प्रन्ये श्लो० 175. अरण्यानीम् ।
५४० । गतिबुद्धिप्रत्यवसानार्थशब्दकर्माकर्मकाणामणि कर्ता स णौ । ( १. ४. ४२ )
गत्याद्यर्थानां शब्दकर्मणामकर्मकाणां चाणौ यः कर्ता स णौ कर्म स्यात् ।
शत्रूनगमयत्स्वर्ग वेदार्थ खानवेदयत् । आशयचामृतं देवान्वेदमध्यापयद्विधिम् ॥