________________
૨૦૬
आगमेणं पद्मानि पयांसि कुण्डानि सेतं आगमेणं ।
से किं तं लोवेणं ?
लोवेणं ते अत्र तेऽत्र, पटो अत्र पटोऽत्र, घटो अत्र घटोऽत्र, से तं હોવાં ।
से किं तं पगईए ?
પા—બન્ની તો, પદૂ રૂમો, શાથે તે, માટે રૂમે, સે તું પાપ ?
से किं तं विगारेणं ?
વિખરેŕ–સંકલ્સ અ=żહ, સા આવા = સાડયા, ફિ = ટીન, નદ=ન, મદ = હાં= માં, વદ્દો દો ।સે તં विगारेणं । से तं चरणामे ।
१५०. से किं तं पंचनामे ?
૧૫૦.
પંચનામે-વૈવિષે વાત્તે, તું બહાनामियं णेवाइयं अक्खाईचं ओवसग्गियं मिस्तं । आसे त्ति नामियं खलु
નામ નિરૂપણુ
ઉત્તર- આગમરૂપે અનુસ્વારવડે જે જે શબ્દા અને તે આગમનિષ્પન્ન નામ છે.તે આ પ્રમાણે- પદ્મનિ ( અહીં તુ ને! આગમ થાય છે ). એવીજ રીતે ‘પયાંસિ’ અને ‘કુણ્ડાનિ’ પણ આગમનિષ્પન્ન નામ છે.
પ્રશ્ન–લાપનિષ્પન્નનામનુ સ્વરૂપ શુ છે?
ઉત્તર- તે+ત્ર – તેડત્ર, પટા+અત્રપટાડત્ર, ઘટા+અત્ર-ઘટાડત્ર, આ પદોમાં અ’ ના લેપ થયેા છે, માટે આ પો લેાપનિષ્પન્ન નામ કહેવાય છે.
6
પ્રકૃતિનિષ્પન્નનામનું સ્વરૂપ
કેવું
પ્રશ્ન
ઉત્તર– અગ્ની—એતો, પટૂ-ઇમૌ, શાલેએતે, માલેઇમે, આ પ્રયાગામાં પ્રકૃતિભાવ હાવાથી કોઈ વિકાર ન થતાં પ્રકૃતિરૂપેજ રહેતા હેાવાથી પ્રકૃતિનિષ્પન્નનામ છે.
વિકારનિષ્પન્નનામનુ સ્વરૂપ
પ્રશ્ન
કેવુ છે?
1
ઉત્તર- વિકારનિષ્પન્નનામ- જે નામમાં કોઇ એક વણુ ને સ્થાને ખીજાવણના પ્રયાગ થાય તે તે આ પ્રકારનુ છે− દ ડ + અગ્ર = ઇ ડાંગ્ર, સા+આગતા=સાગતા, દધિ+દિ= દધીઢ, નદી + ઇહુ = નદીહ, મધુ + ઉદક = મધ્દક, વધુ + ઊહેા = વહેા. આ બધા નામે વિકારનિષ્પન્ન છે આ ચનામનુ સ્વરૂપ છે
=
પ્રશ્ન—પચ નામનું સ્વરૂપ કેવું છે ? ઉત્તર-પ’ચનામના પાચ પ્રકાર કહ્યા છે, તે આ પ્રમાણે- (૧) નામિકવસ્તુવાચક (૨) નૈપાતિક (નિપાતામા ગણત્રી હેાવાથી) (૩) આખ્યાતિક–ક્રિયાપ્રધાન (૪) ઔપસર્ગિકઉપસ રૂપે વપરાતુ (૫) મિશ્ર. ‘અશ્વ’ પદ
