________________
૨૦૩
અનુગદ્વાર
સે f « ગુણના ? '
गुणनामे पंचविहे पण्णत्ते, तं जहावष्णेणामे गंधणामे रसणामे फासणामे संठाणणामे
. પ્રશ્ન- ગુણનામનું સ્વરૂપ કેવું છે?
ઉત્તર- દ્રવ્યને આશ્રિત અને સહભાવી વિશેષને ગુણ કહે છે. તે ગુણનામના પાંચ પ્રકારે પ્રરૂપ્યા છે. જેમકે- (૧) વર્ણનામ ૨) ગંધનામ (૩) રસનામ (૪) સ્પર્શનામ અને (૫) સંસ્થાનનામ
પ્રશ્ન- વર્ણનામનું સ્વરૂપ કેવું છે ?
ઉત્તર– વર્ણનામની પાચ ભેદ છે. જેમકે– (૧) કૃષ્ણવર્ણનામ (૨) નીલવર્ણનામ (૩) રક્તવર્ણનામ (૪) પીતવર્ણનામ અને (૫) શુકલવર્ણનામ આ વર્ણ નામનું સ્વરૂપ છે. '
से कि तं वण्णणामे ?
वण्णणामे पञ्चविहे पण्णत्ते, तं . जहा-कालवण्णणामे नीलवण्णणामे लोहियवण्णनामे हालिद्दवण्णनामे सुकिल्लवण्णनामे । से चं वण्णनामे
से किं तं गंधनामे ?
પ્રશ્ન- ગંધનામનુ સ્વરૂપ કેવું છે? गंधनामे दुविहे पण्णत्ते, तं जहा- ઉત્તર- સૂંઘવાથી જેને અનુભવ થાય सुरभिगंधनामे य दुरभिगंधनामे य ।
તે ગધ, ગંધનું નામ તે ગંધનામ. તેના બે से वे गंधनामें।
- - પ્રકાર કહ્યા છે જેમકે-(૧) સુરભિગંધ અને
૬ (૨) દુરભિગંધ આ ગંધ નામનું સ્વરૂપ છે. से किं तं रसनामे.?
પ્રશ્ન- રસનામનું સ્વરૂપ કેવું છે? रसनामे पंचविहे पण्णत्ते, तं जहा- - ઉત્તર- ચાખવાથી જેને અનુ થાય तित्तरसणामे कडुयरसणामे कसायरस- તે રસ, રસનુ નામ તે રસનામ, તેના પાચ णामे अंबिलरसगामे महुररसणाम य । -
પ્રકારે છે. જેમકે-(૧) તીખ રસનામ (૨) ર રાખે છે !
કડે રસનામ (૩) તુરે રમનામ (૪) ખાટો રસનામ અને (૫) મધુર રસનામ. આ રસ
નામનું સ્વરૂ से किं तं फासणामे ?
પ્રશ્ન- સ્પર્શનામનું સ્વરૂપ કેવું છે? फासणामे अट्ठविहे पण्णत्ते, तं ઉત્તર– સ્પર્શનામના આઠ પ્રકાર जहा-कक्खडफासणामे मउयफासणामे
પ્રરૂપ્યા છે તે આ પ્રમાણે– (૧) કર્કશસ્પगरुयफासणामे लहुयफासणामे मीयफास
નામ (૨) કમળ સ્પર્શનામ (૩) ગુરુ
સ્પર્શનામ (૪) લઘુસ્પર્શનામ (૫) શીતणामे उसिणफासणामे णिद्धफासणामे
સ્પર્શનામ (૬) ઉષ્ણસ્પર્શનામ (૭) સ્નિગ્ધ