________________
૧૯૬
ઉપક્રમના દ્વિતીયભેદ–નામ.
૪૩. સેતિ નામે ?
ગામે વિષે વાત્તે, તે નદ્દાપામે, સામે તિળામે, ચકળામે, પંચળામે, કળાને, સત્તામે, બટ્ટામે, નવળામે, સળામે ।
૪૪. સેતેં ગળાને ?
एगणा मे - णामाणि जाणि काणि वि, दव्वाण गुणाण पज्जवाणं च । तेसिं आगमनिहसे, नामंति परूविया સ !!!! સે હૈં વળામે
१४५. से किं तं दुनामे ?
दुना दुविहे पण्णत्ते, त जहा - एक्खरिए य अगक्खरिए य ।
से किं तं एगक्खरिए ?
एक्aरिए अगविहे पण्णत्ते, તું ના-ઢી, સી, થી, થી 1 સે હૈં erreरिए ।
૧૪૩.
૧૪૪.
૧૪૫
નામ નિરૂપણુ
ઉપક્રમને બીજો પ્રકાર નામ છે. જીવ, અજીવરૂપ પ્રત્યેક વસ્તુને અભિધાયક ( વાચક ) હેાય તે નામ. તેનુ સ્વરૂપ કેવુ છે ? નામના દસ પ્રકાર પ્રરૂપ્યા છે તે આ પ્રમાણે– (૧) એક નામ (ર) એ નામ (૩) ત્રણનામ (૪) ચારનામ (૫) પાચનામ (૬) નામ (૭) સાતનામ (૮) આઠનામ (૯) નવનામ (૧૦) દસનામ.
પ્રશ્ન– એકનામનુ સ્વરૂપ કેવુ છે ?
ઉત્તર– દ્રવ્યેાના, ગુણેાન, પર્યાયાના, જેટલા નામેા લેાકમાં ३८ છેતેબધાને ‘નામ’ એવી એક સત્તા આગમરૂપ નિકષ–કસાટી દ્વારા આપવામાં આવી છે અર્થાત્ જીવ, જન્તુ, આત્મા, પ્રાણી વગેરે અને નભ, બ્યામ, આકાશ વગેરે અભિધાનેાની ‘નામ’ એવી સામાન્ય સંજ્ઞા કહી છે. તેથી સ અભિધાનાને એક નામત્વ સામાન્યની અપેક્ષાએ એકનામ ' શબ્દદ્વારા પ્રગટ કરવામા આવે છે. આ પ્રકારના એકનામનુ સ્વરૂપ છે
પ્રશ્ન- દ્વિનામનુ સ્વરૂપ કેવું છે ?
ઉત્તર– દ્વિનામના બે પ્રકારે છે. તે આ પ્રમાણે— (૧) એકાક્ષરિક અને (૨) અનેકારિક.
પ્રશ્ન- એકાક્ષરિકનુ સ્વરૂપ કેવુ
ઉત્તર— એકાક્ષરિક – એક અક્ષરવડે નિષ્પન્ન થયેલ–નામના અનેક પ્રકારે છે જેમકે-‘ ડી’ ( લજજા અથવા દેવતા વિશેષ), ‘ શ્રી’ ( લક્ષ્મી અથવા દેવતાવિશેષ ), ‘ધી’ (ક્ષુદ્ધિ), શ્રી આદિ એકાક્ષરિક નામ છે
?